علت شل بودن عضلات در کودکان + درمان
- توضیحات
شل بودن و ضعف عضله در کودکان چیست ؟
خانواده ای که دارای کودک چهار ساله بودند به کلینیک مراجعه نمودند و اظهار داشتند که کودکشان سست و ضعیف هست
در ارزیابی که انجام شد متوجه شدیم که کودک هرگز مشکل خاص زمینه ای نداشته است و تنها مشکلی که در خانواده وی مشاهده گردیده پسرعموی کودک بوده که پنجه روی در راه رفتن را داشته است .
در معاینه پزشکی مشکل خاص دیگری در سیستم بدنی کودک وجود نداشت و تنها علائمی که در کودک مشاهده می گردید چرخش مچ پا به داخل و بیرون زدگی قوزک هر دو پای کودک بود و تا حدودی عقب زدگی زانو در حین راه رفتن و نشستن کودک هم با ستون فقرات محدب و بیرون زده مشاهده گردید.
در قدم زدن حالت شلی عضلانی مشهود بود و وقتی که از کودک خواستیم روی یک خط راه برود ناهماهنگی در حین راه رفتن کودک مشخص بود و در هنگام بلند شدن از صندلی از دسته های صندلی برای برخاستن کمک می‌گرفت.
همچنین خانواده در مورد نقاشی کردن یا نوشتن کودک گزارش دادند کودک کم رنگ نویسی و ناهماهنگی در نوشتن و نقاشی کردن هم دارد و فرم نشستن کودک نیز به حالت w بود
در بررسیهای تشخیصی و آزمایشگاهی کلسیم ، منیزیم ، فسفر ، پتاسیم ، لاکتات و عملکرد تیروئید هم طبیعی بود .
این کودک را به پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودک ارجاع دادیم و پس از چند روز پزشک مغز و اعصاب ،کاردرمانی را برای این کودک تجویز کرد
در خصوص مدل صحبت کردن هم کودک با لحنی آرام و با صدایی آهسته صحبت می کرد و عملکرد ضعیف عضلات تکلمی نیز در گفتار کودک مشهود بود که به گفتار درمانی ارجاع شد
علائم که در خصوص این کودک گفته شد به علائم ضعف عضلانی در یک کودک نزدیک است و ضعف عضلانی عموماً در بسیاری از مشکلات سیستم عصبی و عضلانی دیده می شود برخی از کودکانی که با ضعف عضلانی به کلینیک های کاردرمانی مراجعه می کنند ممکن است که منشاء ناهنجاری در بیماری را نداشته باشند و صرفاً الگوی ضعف عضلانی به صورت یک علامت باقی بماند و اصطلاحاً کودکان ، کودکانی کلامزی یا دست و پا چلفتی باشند و مداخله کاردرمانی جهت تقویت عضلات و بهبود ثبات مفصلی در این کودکان بسیار حیاتی است زیرا کاردرمانی می‌تواند شرایطی را برای کودکان فراهم سازد که این کودکان بتوانند از کمترین توانایی‌های خود بیشترین بهره وری را در انجام مهارتهای روزمره زندگی داشته باشند. در موارد نادر تر منشاء مشکلات ضعف در عضلات کودکان می تواند کمی جدی تر باشد که توسط پزشکان مغز و اعصاب می بایست این موضوع مورد بررسی و آزمایش قرار گیرد در بسیاری از موارد از نوار عصب و عضله استفاده می شود تا مشکلات ناشی از بیماری های عضلانی نظیر نوروپاتی و میوپاتی و مشکلاتی نظیر اسامی بررسی گردد
در این مقاله به تمام بیماری هایی که ممکن است باعث ایجاد ضعف عضلانی در کودکان شوند اشاره می کنیم.
شل بودن عضلات در کودکان از جمله اختلالاتی است که امروزه شیوع بالای دارد و بخش عمده ای از مراجعین کاردرمانی را این کودکان تشکیل میدهند ، کاردرمانی در کمک به کودکان با ضعف عضلانی نقش بسزایی را ایفا میکند ، متخصصین کاردرمانی موسسه ایران بهترین انتخاب در این زمبنه میباشند با ما همراه شوید 66596151
علت شل بودن و ضعف عضلات در کودکان:
در کودکان نوپا شلی عضلانی طبیعی است و به مرور تا سنین هجده ماهگی مرتفع می گردد اما در کودکانی که با افزایش سن این مشکل برطرف نمی شود میبایست این موضوع توسط پزشک مغز و اعصاب و کاردرمانگر بررسی و مورد معاینه قرار بگیرد معمولاً شایع‌ترین دلایل شلی عضلانی خفیف ناشناخته است اما دلایل شایع شولی ناهنجار فلج شامل فلج مغزی دای پلاژی خفیف ، دیستروفی عضلانی و اسپاینا بیفیدا است
بیماری هایی که میتوانند زمینه ساز شلی مفصل و عضله در کودکان گردند شامل:
هیپوتونی
بوتولیسم
دیفتری
هیپوکالمی
گیلن باره
هیستریا
نوروپاتی
فلج اطفال
میوپاتی
دیستروفی عضلانی مانند سندروم دوشن
اس ام ای
بیماریهای خود ایمنی
درماتومیوزیت
میاستنی گراویس
لوپوس اریتروماتوز
فلج مغزی فرم هیپوتونی
ضربه مغزی
مننژیت
بیماری های متابولیک
افزایش اسیدوز خون
بیماری های قلبی مادرزادی
بیماری سلیاک
کم کاری تیروئید
هایپر کلسیمی
اسیدوز کلیوی
سندروم دان
سندروم مارفان
پرادر ویلی
راههای تشخیص شل بودن و ضعف عضلات در کودکان
روش های مخلفی برای تشخیص و اندازه گیری شلی عضلات در کودکان وجود داردکه شلمل:
الف- تست عصب و عضله از طریق دستگاه EMG
ب- معاینه فیزیکی و اسکلتی کودک شامل وجود دفورمبتی هایی نظیر عقب زدگی زانو ، چرخش مچ پا به داخل ، انحنای شدید ستون فقرات
ج- تست انداره گیری قدرت عضلات از طریق متد زیر:
جداولی وجود دارند که از طریق آن می توان سطح قدرت عضلانی در کودکان را اندازه گیری نمود جدول زیر نمونه استانداردی برای تعیین میزان شلی عضله در کودکان می باشد
0 = هیچ انقباض عضلانی تشخیص داده نشده است
1 = حرکت ضعیف در عضله به ندرت قابل تشخیص است
2 = حرکت فعال عضله با حذف جاذبه امکانپذیر است
3 = حرکت فعال خلاف جاذبه وجود دارد
4 = حرکت فعال عضله در برابر جاذبه و مقداری مقاومت وجود دارد
5 = حرکت فعال در برابر مقاومت کامل. این قدرت طبیعی عضله است.
درمان شلی عضلات در کودکان
اساس درمان شلی عضلات در کودکان بررسی دقیق نوع مشکل و عامل زمینه‌ای این شلی میباشد پس از بررسی های دقیق توسط پزشک شروع کاردرمانی در کودکان با شلی عضلات بسیار اهمیت دارد کاردرمان در اولین جلسه میبایست عضلات کودک را کاملاً مورد معاینه قرار دهد و برای دفورمیتی ها و بدشکلی هایی که متعاقب شلی عضلانی خصوصاً در مفاصل اندام تحتانی ایجاد می شود باید توسط کاردرمانگر تمرینات و برنامه درمانی لازم ارائه گردد ، همچنین در صورت نیاز کفش طبی و وسایل کمکی برای جلوگیری از آسیب‌های این شلی تجویز می گردد در مواردی که عقب زدگی زانو شدید است تقویت عضلات ران در دستور کار قرار می گیرد ، همچنین در موارد شدیدتر استفاده از knee cage یا اسپیلت های مخصوص زانو می بایست استفاده گردد .
در صورت بروز ناهنجاری در ستون فقرات در اثر شلی عضلات تمرینات تقویت عضلات ناحیه ستون فقرات انجام می گردد و کاردرمانگر پس از ارائه یک برنامه درمانی مناسب برای تک تک عضلات برای اصلاح حرکت در کودکان با شلی عضلانی برنامه های ورزشی مناسب و تمرینات هماهنگی حرکتی را ارائه می دهد.
برنامه هایی نظیر دوچرخه سواری ، پیاده روی ، استفاده از وزنه های پوشیدنی ، راه رفتن در آب و هیدروتراپی و استفاده از کش های تقویتی می تواند جهت انجام در منزل بسیار مفید باشد.
صافی کف پا عقب زدگی زانو چرخش مچ پا به داخل افزایش قوس ستون فقرات و نشستن روی ستون فقرات از جمله علائم شایع در کودکان با شلی عضلات میباشد.
نویسنده : فرهنگ محمدخانی کاردرمانگر