برای درک بهتر مطلب ، تفاوت های اصلی بین فلج مغزی و دیستروفی عضلانی دوشن که شایع‌ترین نوع دیستروفی عضلانی است را در این مقاله توضیح می‌دهیم


مقایسه این دو بیماری از نظر علت

اگرچه فلج مغزی و دیستروفی عضلانی هر دو در اوایل دوران کودکی شروع می شوند و بر عضلات تاثیر می گذارند اما تفاوت های زیادی بین این دو بیماری وجود دارد.



علل بروز این دو بیماری
فلج مغزی در اثر آسیب به مغز قبل حین و بعد از تولد می تواند اتفاق بیفتد
علتهای شایع ایجاد فلج مغزی عبارتند از
نرسیدن اکسیژن به مغز
تولد زود هنگام
مشکلات ژنتیکی
خونریزی مغزی
تشنج
ضربه به سر
اما در دیستروفی عضلانی نوعی جهش ژنتیکی باعث می‌شود که بدن نتواند پروتئینی به نام دیستروفین تولید کند
دیستروفین پروتئینی است که به تقویت فیبرهای عضلانی کمک می کند و باعث می شود که عضلات در حین انقباض آسیب نبینند
همچنین فلج مغزی نوع اختلال سیستم عصبی محسوب می‌شود ، اما دیستروفی عضلانی یک اختلال ژنتیکی می باشد.
با وجود این که منشا بیماری فلج مغزی هم می تواند در اثر عوامل ژنتیکی مختلفی ایجاد شود اما هیچ ژن واحد و شناخته شده برای فلج مغزی مانند دیستروفی نمی تواند باعث این بیماری گردد

مقایسه این دو بیماری از نظر علایم

هر دو بیماری فلج مغزی و دیستروفی عضلانی می‌تواند به دلایل مشکلات عضلانی شناسایی گردند و این مشکلات می‌تواند بر روند تعادل ،  وضعیت بدن و سیستم حرکتی کودک تاثیر منفی بگذارند
عموما این دو بیماری در سنین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی تشخیص داده می‌شود و اغلب مشکلات در سنین کمتر مورد توجه قرار نمی‌گیرد و شناسایی زمانی اتفاق می افتد که تاخیر در رشد کودک واضح گردد.
در بیماری فلج مغزی عموماً سفتی عضلانی می تواند وجه افتراق با بیماری دیستروفی عضلانی باشد که کودکان در این بیماری معمولاً شلی عضلانی دارند اما در نوعی از فلج مغزی به نام هیپوتونی همانند دیستروفی ، کودکان عضلات شل و آویزانی دارند.
در دیستروفی عضلانی عموماً مشکلات عضلانی و ضعف به صورت پیش رونده می باشد یعنی با رشد کودک سیستم حرکتی و عضلانی او دچار ضعف بیشتر خواهد شد.
همچنین بیماران دیستروفی عضلانی در سنین نوجوانی معمولاً دچار مشکلات قلبی و اختلال در عملکرد عضلات دیافراگم خواهند شد
میزان فراوانی برخی از علائم مشترک در فلج مغزی و دیستروفی عضلانی:
مشکلات شناختی و ذهنی ( فلج مغزی 50% و دیستروفی 30% )
تشنج ( فلج مغزی 30% و دیستروفی 10% )
اسکولیوز ( در فلج مغزی 20% و دیستروفی 80% )


مقایسه این دو بیماری از نظر شیوع

بیماری دیستروفی عضلانی بیماری مغلوب و وابسته به کروموزوم X ایکس است که نسبت شیوع در مردان بیشتر از زنان است
با توجه به اینکه در مردان یک کروموزوم X و یک کروموزوم y وجود دارد در حالی که در زنان هر دو کروموزوم از نوع ایکس هستند اگر یک کروموزوم ایکس در یک زن دچار جهش شود کروموزوم دیگر ممکن است که هنوز کارایی لازم را داشته باشد اما در مردان اگر یک کروموزوم ایکس دچار مشکل شود فرد دچار دیستروفی عضلانی خواهد بود.
دیستروفی عضلانی نوع دوشن یک نفر از هر ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر را درگیر می‌کند

اما فلج مغزی شایع‌ترین ناتوانی حرکتی در کودکان محسوب می گردد و از هر هزار تولد حدود ۲ الی ۳ می تواند به فلج مغزی دچار شود
همانطور که می دانیم فلج مغری هم همانند دیستروفی عضلانی در مردان شیوع بیشتری دارد اما  دلایل این امر مشخص نیست و اختلاف شیوع بین جنس پسر و دختر هم به اندازه دیستروفی عضلانی نیست.


مقایسه این دو بیماری از نظر امید به زندگی

فلج مغزی یک بیماری غیر پیشرونده می باشد به این معنی که با گذشت زمان این بیماری بدتر نمی شود.
بیماری فلج مغزی در کودکان از نظر شدت ، نوع آسیب و نوع بیماری تفاوت‌های زیادی را در امید به زندگی ایجاد می‌کند اما دیستروفی عضلانی یک بیماری پیشرونده می باشد که با گذشت زمان بدتر می شود ، معمولاً افراد مبتلا به دیستروفی عضلانی در سنین ۱۵ سالگی ویلچرنشین خواهند شد و از نظر سوابق پزشکی افراد مبتلا به دیستروفی عضلانی معمولاً به سنین ۲۰ الی ۳۰ سالگی نخواهند رسید، اما به لطف تکنولوژی های پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی امروز مبتلایان به دیستروفی عضلانی به دهه های ۳۰ ۴۰ و ۵۰ هم رسیده‌اند.


مقایسه این دو بیماری از نظر درمان

کاردرمانی ( به منظور بهبود استقلال در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی )
فیزیوتراپی ( برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات)
گفتار درمانی ( جهت بهبود مهارتهای گفتاری و ارتباطی)
ارتوپدی فنی (جهت استفاده از اسپیلت ها و وسایل کمکی)
داروها (برای بهبود علائمی نظیر درد )
جراحی (برای مهار اسپاسم ، سفتی و همچنین جلوگیری از مشکلاتی نظیر اسکولیوز)


در خصوص بیماری دیستروفی عضلانی با توجه به وخیم تر شدن این بیماری به مرور زمان  ،پزشک ممکن است برای تعویق تخریب عضلات از تجویز کورتیکواستروئیدهای مانند پردنیزولون استفاده کنند .
همچنین در این بیماری جهت کنترل سیستم تنفسی و جلوگیری از مشکلات تنفسی از دستگاه‌های تنفسی نیز استفاده می‌شود

جمع بندی مطالب بالا در یک نگاه
فلج مغزی و دیستروفی عضلانی هر دو به دلیل مشکلات اختلال عصبی در کودکان اتفاق می‌افتد
دیستروفی عضلانی یک بیماری ژنتیکی می باشد
فلج مغزی یک بیماری غیر پیشرونده است که با گذشت زمان آسیب مغزی بدتر نمی شود اما دیستروفی عضلانی پیشرونده است و باعث تخریب عضلات و مشکلات حرکتی خواهد شد
خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی عملکرد عضلات و حرکت بیماری‌های دیستروفی عضلانی در طول زمان کنترل شده و منجر به بهبود امید به زندگی طولانی تر در آنها شده است.

 

ترجمه توسط تیم پژوهشی مرکز جامع توانبخشی ایران