1- روش آموزش اعضای بدن به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

 

هدف: گسترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به اعضای بدن، مثل: چشم، گوش، بینی (دماغ)، دست، پا، دهان، زبان، مو، سر، دندان، شكم، انگشت، ناخن، لپ، گردن، چانه، پیشانی و ...

روش آموزش: شامل چهار مرحله به شرح زیر است:

مرحله اول: نام هرعضو بدن را می گوییم مثلا می پرسیم:(چشمت كو؟) كودك عضو مورد نظر را روی بدن خود نشان دهد و می گوید: اینه.

(این تمرین، بایستی روبروی آینه باشد تا كودك خودآگاهی كاملتر باشد، كامل خود را ببیند و آنقسمت را نیز می توانید به صورتهای مختلف تحریك كنید تا كودك بهتر آن عضو را حس كند. مثلا برای دست با شیء نرم و زبر- خیس كردن- نیشگون گرفتن و ... دست آن را لمس كند و حس كند به دستش وسایل مختلف بدهید و بگیرد و پرت كند.)

مرحله دوم: كودك باید عضو مورد پرستش را بر روی فرد مقاقل و دیگران نشان دهد و سپس بتواند روی عروسك و بعد روی تصویر یا پازل آدمك نشان دهد.

مرحله سوم: پس از اینكه كودك در تمرین مرحله دوم تا حدی تبحر یافت، از او می خواهیم همزمان با نشان دادن عضو مورد پرستش، نام آن را نیز پس از ما تكرار كند.

مرحله چهارم: كودك باید هر عضوی از اعضای بدن را كه ما نشان می دهیم و می پرسیم: (این چیه؟) بلافاصله و بدون راهنمایی ما به خاطر آورد و بیان كند. برای تمرین دیگر برای این مرحله، باید از كودك خواست تا آدمكی را نقاشی كند و همزمان با ترسیم هر عضو، نام آن را نیز بیان كند. همچنین می توان با نشان دادن یك عروسك به كودك، خواست تا بگوید كه عروسك چه چیزهایی دارد و همزمان با نشان دادن هر عضو، نام آن را بگوید.

کاردرمانی ذهنی نقش بسزایی در آموزش و ارتقا سطح درکی و شناختی کودکان دارد جهت همراهی با تیم کاردرمانی ذهنی ایران با ما تماس بگیرید 66596218

   

2- روش آموزش حیوانات به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گسترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به حیوانات، مثل: سگ، گربه، اسب، خروس، ماهی، مرغ، فیل، گاو، گوسفند، پروانه، اردك و ...

روش آموزش به کودکان کم توان شامل سه مرحله به شرح زیر است:

مرحله اول: 6 تصویر (در صورتیكه كودك توانایی پائین داشته یا مشكل دقت و توجه و تمركز داشته 2 مورد) از تصاویر حیوانات را مقابل كودك قرار دهید و هربار از آنها بخواهید تا تصویری كه شما نام می برید، مثلا می گویید: (سگ كو؟) را نشان دهند.

نكته: در صورتیكه كودك روی تصویر مشكل داشته و نمی تواند از روی تصویر تشخیص دهد، روی عروسك (عروسك مثلا سگ)، در باغ وحش آن حیوانات را عینی ببینید، عروسك آن را نشان دهد، صدایش را تولید كنید، او بشنود، در تلویزیون آن حیوان را ببیند، بعد روی كارت نشان دهد. پس از اطمینان از شناخت این 6 تصویر به تدریج تصاویر جدیدی را جایگزین كنید و تعداد تصاویر را نیز به تدریج افزایش دهید.

مرحله دوم: پس از آشنایی مقدماتی كودك با این تصاویر از آنها بخواهید تا نام تصویر مورد نظر را پس از شما تكرار كنند یعنی بتوانند آنچه را كه شما می گویید، تقلید كنند.

مرحله سوم: هر تصویری را كه به كودك نشان می دهید، و می پرسید: "این چیه؟" بتوانند نام آن را به خاطر آورند و بیان كنند. برای تمرین بیشتر از تصاویر متنوع تری استفاده كنید.

   

3 - روش آموزش میوه ها به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گسترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به میوه ها مثل: سیب، خیار، انگور، موز، توت، گیلاس، آلبالو، انجیر، طالبی، پرتقال و ...

در اینجا از تصاویر استفاده كنید و مانند روند مطرح شده برای تمرین قبلی آموزش دهید. یعنی در صورتیكه كودك با كارت آشنایی نداشته از میوه ها به صورت عینی (واقعی) برای آموزش كودك استفاده كنید. مثلا كودك میوه سیب را لمس می كند، بو می كند، می خورد، می بیند، از تماس حس ها استفاده می كند بعد روی كارت نشان می دهد.

 

پس بنابراین كودك بایستی ابتدا تصاویر را نشان دهد، سپس نام آن را به همراه شما تكرار كند و در مرحله‌ی آخر بتواند نام هركدام از تصاویر مورد نظر را بهخاطر آورد و بدون كمك به شما پاسخ دهد.

 

 

4- روش آموزش سبزیجات به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گشترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به سبزیجات مثل: هویج، بادمجان، كدو، گوجه فرنگی، پیاز، سیر و ...

روش آموزش همنند روش آموزشی كه در مورد میوه ها مطرح شده می باشد.

 

5- روش آموزش اشیاء به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گسترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به اشیا، مثل: میز، صندلی، تلفن، یخچال، تختخواب، رادیو، ضبط صوت، اجاق گاز، چرخ خیاطی

 

روش آموزش: برا آمزوش این گروه از واژگان می توان علاوه بر استفاده از تصاویر، از اشیای موجود در محیط یا اسباب بازیهای مربوط به اشیاء و وسایل استفاده كرد. به دلیل دامنه وسیع این واژگان و تسهیل و تعمیم این مفاهیم بهتر است از تصاویر متنوع وسایل و اشیاء استفاده كرد.

روند آموزش نیز مشابه مراحل مطرح شده برای موارد قبلی است.

 

6- روش آموزش پوشاک به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گسترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به پوشاك مثل: شلوار، بلوز، جوراب، كفش، جیب، یقه، آستین و ...

 

روند آموزش نیز مشابه مراحل مطرح شده برای موارد قبلی است.

 

7 -روش آموزش رنگ به کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

هدف: گسترش تثبیت و درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به رنگها مثل: قرمز، آبی، زرد، سبز، نارنجی، سفید، صورتی، سیاه، قهوه ای، بنفش و ...

ابزار آموزش: مكعبها یا مهره‌های رنگی یك شكل و یك اندازه از هر رنگ حداقل 10 عدد، مكعبها یا مهره‌های رنگی غیر همشكل (مختلف) در سایزهای مختلف از هر رنگ حداقل 10عدد.

 

روش آموزش: شامل چهار مرحله به شرح زیر است:

مرحله اول: كودك باید بتواند مكعب های یك رنگ را باهم در یك مكان قرار دهد. (همرنگی) و سپس دسته بندی (بتواند تمام اشیاء و وسایل همرنگ را جدا كند.)

نكته 1: ابتدا از 2 رنگ استفاده می كنیم رنگ قرمز و زرد. به كودك می گوییم مثل این یا شبیه این را به من بده یا بذار كنار خودت. (در این مرحله نامی از رنگ برده نمی شود.)

وقتی كودك توانست رنگهای قرمز (مكعبها یا مهره های همرنگ و همشكل و هم اندازه) را كنار هم قرار دهد. و مكعبها یا مهره های همرنگ و همشكل و هم اندازه زرد را نیز كنار هم قرار دهد. یك رنگ دیگر آبی به آن اضافه می كنیم. مجددا كه توانست انجام دهد رنگ سبز را نیز به آن اضافه می كنیم. (در پایان كودك می بایست بتواند تمام اشیاء همشكل و هم اندازه و همرنگ هم (4 رنگ اصلی) را به خوبی جدا كند. در این مرحله كودك همرنگی را به خوبی می داند.

نكته 2: سپس كودك می بایست بتواند تمام اشیاء با شكلها و رنگها و سایزهای مختلف را جدا كرده و دسته بندی كند. مثلا بایستی بتواند مكعبها و مهره ها و ... كه به رنگ 4 رنگ اصلی هستند را دسته بندی كند. آبی ها یكطرف، قرمزها یكطرف، سبزها یكطرف، زردها یكطرف.

نكته مهم اینكه در این قسمت نامی از رنگ برده نمی شود.

 

مرحله دوم: وقتی كودك بتواند تمام اشیاء را براساس رنگ آنها جدا كند آموزش یا شناخت رنگ آبی شروع می شود (نكته حتما از رنگ آبی لازم نیست كه شروع شود گاهی برخی از كودكان نسبت به یك رنگ علاقه خاصی نشان میدهند یا آشنایی كمی دارند ما از آن رنگ می توانیم شروع كنیم ولی معمولااز رنگ آبی شروع می كنند.) باید از یك مجموعه (مثلا 30مكعب از 3 رنگ قرمز، آبی و زرد) از مكعبهای رنگی، رنگ مورد نظر را جدا كند. ابتدا از یك رنگ شروع می كنیم مثلا آبی و می گوییم كه (آبی ها را جدا كن، مثل این) این چه رنگیه؟ آبی. پس از اینكه كودك از عهده ی جدا كردن یك رنگ برآمد، یعنی توانست ابتدا از روی مكعبها، بعد مهره ها، بعد تمام اشیاء مختلف و سپس درمحیط توانست نشان دهد می گوییم كه كودك به خبی رنگ آبی را می شناسد و می تواند در محیط نیز تعمیم دهد، به تدریج رنگ دوم را نیز معرفی می كنیم و به تناوب از وی می خواهیم تا یكی از مكعبهای رنگی را بدهد.

 

مرحله سوم: از كودك می خواهیم تا همزمان با برداشتن مكعب مورد نظر نام رنگ آن را نیز همراه ما تكرار كند. این كار را برای سایر رنگها نیز انجام می دهیم.

 

مرحله چهارم: به تدریج پس از اینكه دانش آموز توانایی تقلید نام دست كم 2 رنگ را به دست آورده از او می خواهیم تا نام رنگهای مورد نظر را به خاطر بسپارد و هر بار كه از او می پرسیم «این چه رنگیه؟» نام رنگ مورد نر را به خاطر بسپارد و بیان كند.

توضیح: نام رنگها را به تدریج آموزش دهید. ابتدا تمرین ها را فقط به سه رنگ اصلی «قرمز، آبی و زرد» اختصاص بدهید، پس از اینكه كودكان توانستند نام رنگها را بدون راهنمایی شما و برای مصادیق مختلف بیان كنند، به تدریج رنگهای دیگر را آموزش دهید. برای تسهیل و تعمیم رنگها لازم است پس از یادگیری حداقل سه رنگ دائما در مورد رنگ اشیای مختلف از آنها سؤال شود.

 

8- روش بهبود درک و مفاهیم در کودکان کم توان ذهنی در کاردرمانی

 

هدف: گشترش و تثبیت درك، تقلید و بیان خودبخودی واژگان مربوط به مفاهیم مختلف این قسمت از آموزش عبارتند از مفاهیم واژگان: بزرگ و كوچك، بیشتر و كمتر (زیاد و كم)، بالا و پائین، زیر و رو، دور و نزدیك، بلند و كوتاه، باز و بسته، پهن و باریك، داخل و خارج و ...

توضیح: در این مبحث هدف اصلی آن است كه كودك بتواند هر كدام از این مفاهیم را در جای مناسب خود و به طور معنی دار بیان كند.

ابزار آموزشی: دو عدد توپ مشابه در دو اندازه ی متفاوت، دو عدد مداد مشابه كه یكی بلندتر از دیگری است، دو عدد خط كش مشابه كه تنها از نظر پهنا با یكدیگر متفاوت هستند، دو گروه نامساوی از مهره ها و ... تمام امكانات موجود.

روش آموزش: برای ارزیابی توانایی و آموزش مفاهیم بالا باید از موقعیتهای مختلف سود جست.

مرحله اول: شما از كودك می خواهید تا كاری را انجام دهد. سپس در مورد آن كار سؤال كنید:

دستور: توپ بنداز پائین

پرسش: چكار كردی؟

پاسخ: توپ انداختم پائین.

سایر مثالها عبارتند از:«توپ بنداز بالا، توپ بذار بیرون (خارج)اتاق، توپ بذار تو (داخل) كشو، توپ بزرگ بده به من، توپ كوچیكو بردار، خط كش پهن بردار و ...»

 

نكته: كودكی كه با برخی از این مفاهیم آشنایی ندارد می بایست ابتدا این مفاهیم را به او آموزش داد. مثلا: مفهوم بزرگ و كوچك؛ ابتدا با دو وسیله كه اختلاف اندازه آنها بسیار زیاد است مثلا یك توپ كاملا بزرگ و یك توپ كاملا كوچك و در كلام خودتان مفهوم بزرگ را خیلی اغراق آمیز بیان كنید و دستان خود را به مفهوم بزرگ باز كنید، كودك شیء بزرگ را لمس كند، روی توپ بزرگ بنشیند به او بگویید توپ بزرگ را توی جیبت بگذار، وقتی می بیند كه نمی تواند مفهوم بزرگ را بهتر درك كند وقتی خوب این مفهوم را روی توپهایی كه اختلاف اندازه آنها زیاد است درك می كند. روی اشیاء دیگر با همین اختلاف كار شود. وقتی كه كاملا درك كرد اختلاف دو اندازه را متر كنید و او به مراتب این مفهوم را بهتر درك می كند.

یا در مورد مفهوم بلند و كوتاه: كودك می بایست دو شیء با اختلاف زیاد یكی كاملا بلند و دیگری كاملا كوتاه بعد مثلا با چوب بلند به اسباب بازی كه آویزان از سقف است بزند  بعد سعی كند با چوب كوتاه این كار را انجام دهد و به صورتهای مختلف مثل مورد بالا مفهوم بلند و كوتاه را درك كند. به مراتب كه این مفهوم را درك كرد فاصله بین دو شیء كمتر می شود تا حدی كه بتواند مداد بلند و كوتاه را به خوبی تشخیص دهد. این تمرینات را درمورد تمام مفاهیم نیز كار كنید تا كامل درك كند.

مرحله دوم: این بار از كودك بخواهید تا او به شما دستور بدهد، و شما آنرا انجام بدهید، به این ترتیب كاربرد این مفاهیم برای كودك بیشتر تثبیت می شود.

مرحله سوم: كتابهای مصور با تصویرهای مربوط به مفاهیم مورد نظر را مقابل كودك قرار دهید و از آنها بخواهید تا در مورد تصویر صحبت كنند.

برای مثال: با دیدن تصویری كه در آن یك كیف روی میز و كیف دیگر زیر میز قرار دارد، كودك باید بتواند با نشان دادن هر كیف بگوید كه در كجا قرار گرفته است.

مرحله چهارم: شما هر بار یكی از اشیاء را برداشته و در جایی می گذارد، سپس هر بار از كودك می پرسید كه (چكار كردم؟) و او باید كاری را كه شما انجام داده بیان كند. توجه داشته باشید كه با ادغام دو مفهوم با یكدیگر تمرینها شكل پیچیده تری به خود می گیرند. برای مثال: شما توپ بزرگ را بردارید و زیر میز می گذارید. كودك بایستی بگوید: شما توپ بزرگ را گذاشتین زیر میز....

 

واژه های کلیدی: کاردرمانی ذهنی در کودکان عقب مانده ذهنی _ آموزش مراحل یادگیری مفاهیم و واژه ها

گردآوری :سیدفاطمه شوقی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید