نوک زبانی حرف زدن کودک یکی از مشکلات گفتاری متداول است که می تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد.

نوک زبانی بودن بسیاری از بزرگسالان یک مشکل باقی مانده از دوران کودکی است که همچنان ادامه داشته است. برآوردها نشان می دهد که 23 ٪ از افرادی که به گفتاردرمانی مراجعه می کنند با اختلال نوک زبانی بودن در سطوح مختلف مبارزه می کنند. خوشبختانه ، بیشتر کودکانی که نوک زبانی حرف می زنند را می توان با موفقیت با گفتاردرمانی درمان کرد. گفتار درمانی برای نوک زبانی حرف زدن کودک ، با هدف کمک به فرد برای یادگیری نحوه تولید صحیح گفتار کار می کند. این معمولاً شامل تمریناتی است که به فرد کمک می کند تا هنگام تولید صداهای خاص از حرکات زبان و موقعیت دهان خود آگاه شود.

اگر یک بزرگسال هستید که به دنبال رفع نوک زبانی حرف زدن خود یا فرزندتان هستید ، با درمان صحیح می توانید بر روی نوک زبانی حرف زدن خود و کودک خود غلبه کرده و به وضوح گفتار دست پیدا کنید.

نوک زبانی حرف زدن کودک چیست؟

نوک زبانی حرف زدن کودک یک مشکل گفتاری است که ناشی از قرار دادن نادرست زبان و دندان ها هنگام تولید صداهای گفتاری خاص است. نوک زبانی حرف زدن یک اختلال گفتار عملکردی (اندام های تولیدی از نظر فیزیکی مشکلی ندارند و فقط از نظر عمل کردن دچار اختلال هستند) است. یک اختلال گفتار عملکردی موضوعی است که در صورت درمان فرد نحوه صحیح تولید صدای خاص یا گروهی از صداها را هنگام صحبت کردن ، بیاموزد.

برای تولید /س/ و /ز/ نوک زبان شما باید سقف دهان شما ، دقیقاً در پشت دندان های جلوی را لمس کند. با این حال ، هنگامی که فرد زبانش را از بین دندان های جلو بیرون می کشد و به پایین دندان ها برخورد می کند و صدای ساخته شده شبیه به  Th در زبان انگلیسی و به اصطلاح عامیانه نوک زبانی است.

چه عواملی باعث نوک زبانی حرف زدن کودک می شود؟

دلایل زیادی وجود دارد که مردم نوک زبانی هستند و اکثر آن ها در سنین بسیار کودکی رخ می دهند. با این حال ، نوک زبانی حرف زدن دقیقا منشأ شناخته شده ای ندارد. شایع ترین دلیل نوک زبانی بودن در بزرگسالی این است که آن ها هنوز در عادت حرکتی در کودکی قرار دارند و تغییر این الگوهای گفتاری برای برخی از افراد دشوار است ، به خصوص در مورد رها کردن عادت های که طولانی مدت از آن ها استفاده شده است. برخی از افرادی که با سرعت بالا صحبت می کنند نیز ممکن است در بیشتر از مواقع صداهای /س/ و /ز/ را نوک زبانی تولید کنند.

علل احتمالی شامل:

• مشکلات دندانی مانند open bite یا over bite

• مشکلات آناتومیکی مانند زبان بزرگ شده یا لوزه یا سوء استفاده از فک
• کوتاهی بند زیر زبانی که حرکت زبان را محدود می کند

اگر علت نوک زبانی بودن کودک آناتومیکی باشد ، مشاوره با دندانپزشک یا ارتودنتیست می تواند کمک کننده باشد. و اگر مشکل ناشی از قرار دادن نادرست زبان در جایگاه نادرست باشد ، تمریناتی که گفتاردرمانگر ارائه می دهد می تواند کمک کننده باشد.

چگونه نوک زبانی حرف زدن کودک را ارزیابی می کنند؟

هدف از ارزیابی این است که مشخص شود چه صداهایی برای گفتن مشکل دارند و آیا الگویی برای این خطاها وجود دارد. گفتاردرمانگر سعی خواهد کرد نوع نوک زبانی بودن کودک را تعیین کند و نکاتی را برای بهبود نوک زبانی بودن کودک مؤثر است ، ارائه دهد.

گفتاردرمانگر گفتار کودک شما را ارزیابی می کند ، که علت ایجاد نوک زبانی حرف زدن کودک و عوامل و برنامه کمک کننده به او را تعیین کند.

ارزیابی کودک شما به طور معمول این گونه است:

• تاریخچه گیری و به دست آوردن تاریخچه مفصل در مورد رشد گفتار کودک.
• بررسی عضلات گفتار ، از جمله لب ، فک ، زبان ، دندان و ساختارها و حرکات سخت / نرم کام.
• خواندن یا تکرار لیستی از کلمات و جملاتی صداهای /س/ و /ز/ در آن ها و در موقعیت های مختلف کلمات تکرار می شود.
• صحبت درمورد چگونگی تأثیر نوک زبانی حرف زدن کودک بر ارتباطات کلی و عزت نفس او.
• استفاده از تست های طراحی شده و رسمی.
• به دست آوردن نمونه گفتار طولانی تر برای تجزیه و تحلیل.

 در طول تجزیه و تحلیل ، گفتاردرمانگر تمام جنبه های ارتباطات ، از جمله کیفیت صوتی ، طول جملات ، مهارت های گفتاری و ساختارهای گرامری را ارزیابی می کند.

انواع نوک زبانی حرف زدن

سه نوع نوک زبانی حرف زدن وجود دارد:

نوک زبانی حرف زدن دندانی یا بین دندانی: هنگامی که زبان در طول تولید /س/ و /ز/ از بین دندان های جلو بیرون می رود ، به عنوان یک نوک زبانی حرف زدن بین دندانی شناخته می شود. نوک زبانی حرف زدن بین دندانی زمانی است که زبان برای تولید صداهای /س/ و /ز/ دندان های جلو را لمس می کند.

نوک زبانی حرف زدن طرفی: در نوک زبانی حرف زدن طرفی ، هوا در هنگام تولید از طرفین زبان فرار می کند. یکی از علائم مشخصه نوک زبانی طرفی ، این احساس است که فرد بیش از حد در دهان خود بزاق دارد.

نوک زبانی حرف زدن کامی: زبان با کام ارتباط برقرار می کند و صداها را تحریف می کند.

آیا نوک زبانی حرف زدن کودک "طبیعی" است؟

برای کودکان تا حدود 4.5 سال طبیعی است که نوک زبانی بین دندانی حرف بزنند. ممکن است کودک تا سن 4 و 5 سالگی نوک زبانی حرف زدن دندانی را برای /س/ و /ز/ داشته باشد و در این سن به طور خود به خودی برطرف شود ولی اگه ادامه یابد و برطرف نشود نیاز است که با یک آسیب شناس گفتار و زبان مشورت کنید.

اما نوک زبانی حرف زدن طرفی و کامی در هیچ سنی از رشد گفتار متداول نیست و هر فردی که دارای این دو نوع نوک زبانی حرف زدن باشد ، باید ارزیابی شود. اگر فرزند شما یکی از این نوع نوک زبانی حرف زدن ها را دارد ، یک گفتاردرمانی باید در اسرع وقت آن را ارزیابی کند.

نحوه اصلاح نوک زبانی حرف زدن کودک با گفتاردرمانی

گفتاردرمانی بهترین راه برای اصلاح انواع نوک زبانی حرف زدن کودکان و بزرگسالان است.

یک گفتاردرمانگر می تواند تمرینات خاصی را برای کمک به اصلاح نوک زبانی حرف زدن کودک شما در جلسات درمانی در نظر بگیرد و آن را پیش ببرد. آسیب شناسان گفتار و زبان (گفتاردرمانگران) همچنین تکنیک های تمرینی را به شما ارائه می دهند تا آن ها را در خانه انجام دهید و از کودک خود حمایت کنید. افرادی که سعی می کنند به تنهایی و بدون کمک گرفتن از گفتاردرمانگر نوک زبانی حرف زدن کودک خود را برطرف کنند ، بندرت موفقیت آمیز هستند. گفتاردرمانی می تواند به کودکان و بزرگسالانی برای نوک زبانی حرف زدن شان کمک کند. هدف از درمان ، تمرین برای تقویت عضلات و ایجاد جایگاه صحیح زبان هنگام صحبت کردن است.

گفتاردرمانی برای نوک زبانی حرف زدن کودک به طور معمول شامل موارد زیر است:

• مشاهده و تقلید ازگفتاردرمانگر برای قرار دادن زبان در جایگاه مناسب.
• گوش دادن به دستورالعمل های ارائه شده برای قرار دادن زبان.
• کنترل عضلات گفتاری برای تولید صدای طبیعی.
• تمرین صداهای هدف در ابتدا در سطح کلمات و به مرور در سطح عبارات ، جملات و مکالمه.
• تمرین می تواند شامل کنترل نفس ، شکل دادن به لب یا زبان یا حرکت آن ها به روشی خاص باشد.

به طور معمول تمریناتی که در طول درمان برای کودک شما طراحی می شود بارها و بارها در زمینه های مختلف تکرار می شود. هدف این است که به کودک شما کمک شود تا از گفتار خود آگاه شود و هنگام صحبت با دیگران ، صداهای هدف را در کلمات  به درستی ادا کند.

روش درمانی ممکن است شامل حرکت زبان به موقعیت های مختلف در دهان باشد. ممکن است به کودک شما گفته شود که زبان خود را به سمت پایین یا بالا یا طرفین حرکت دهد ، و گفتاردرمانگر ممکن است درخواست کند که با زبان خود برخی از تمرینات را انجام دهد. درمان برای کودکان خردسال ، سرگرم کننده و جذاب خواهد بود و اغلب درمان همراه با بازی هایی برای تقویت صداها در کودک است. گفتاردرمانگر پیشرفت کودک شما را گاهی در حین درمان ارزیابی می کند و هنگامی که در طول جلسات درمانی به صداها تسلط یافتند ، شروع به تمرین در سطوح بالاتر می شود.

اگر فکر می کنید کودک شما نوک زبانی صحبت می کند و  در ارتباطاتش دچار مشکل است ، می توانید برای دریافت مشورت و راهنمایی از گفتاردرمانگران مرکز جامع توانبخشی ایران که در این زمینه تجربیات زیادی دارند ، کمک بگیرید. در صورت تمایل می توانید از راه های زیر با ما در ارتباط باشید:

02188242410

نوبت   اینترنتی

در بعضی موارد ، اگر کودک شما دارای مشکلات دندانپزشکی یا تغییرات آناتومیکی باشد ، ممکن است درمان تکمیلی از حرفه دیگری مانند دندانپزشک یا ارتودنتیست توصیه شود. همکاری بین چندین رشته ممکن است برای کمک به درمان علت اصلی نوک زبانی حرف زدن کودک شما انجام شود.

مدت زمان درمان در بین کودکان مختلف ، متفاوت است. درمان نوک زبانی حرف زدن کودک با کمک آسیب شناسان گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) معمولاً کوتاه مدت و موفق است. پیش آگهی بهبودی ودرمان گاهی با شدت نوک زبانی حرف زدن و میزان تمرینی که در خانه انجام می شود ، می تواند پیش بینی شود. هرچه بیشتر تمرین کنید ، پیشرفت کودک شما سریع تر خواهد بود.

گفتاردرمانی معمولاً شامل یک سری جلسات فردی یا گروهی است. جلسات گفتاردرمانی به طور معمول یک بار در هفته برگزار می شود و به طور معمول 30-45 دقیقه طول می کشد. حضور در جلسات به طور مرتب برای بهبود لازم است. گفتاردرمانگر شما یک برنامه درمانی تدوین می کند که بر تولید صداهای خاص تمرکز دارد. گفتاردرمانگر نکات مفیدی را به شما می دهد و به شما نشان می دهد که چگونه می توانید صداهای هدفمند را در خانه با کودک خود تمرین کنید.

اگر می خواهید نتیجه گفتار درمانی را ببینید ، صبور و کوشا باشید و تمرینات را مرتب انجام دهید. بهبود می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد ، بنابراین اگر بلافاصله نتایج را نمی بینید ، دلسرد نشوید. با گذشت زمان و تلاش می توانید نوک زبانی حرف زدن کودک خود را اصلاح کنید.

تکنیک های گفتاردرمانی برای نوک زبانی حرف زدن کودک در خانه

قبل از شروع تمرینات توصیه شده در این مقاله حتما با یک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) مشورت کنید.

وقتی تمرینات به طور مداوم ، هر روز ، به مدت 3 تا 5 دقیقه انجام شود ، نتیجه بهتری دریافت می کنید. با کودکانی که تمایل به انجام تمرینات ندارند ، دادن پاداش در مقابل انجام تمرینات ممکن است کمک کننده باشد.

1) از آینه استفاده کنید

استفاده از یک آینه می تواند راهی عالی برای اصلاح نوک زبانی حرف زدن کودک باشد ، شما می توانید با آینه تمرینات ارائه شده توسط گفتاردرمانگر را انجام دهید و کودک در آینه از شما تقلید کند. هدف این است که اگه زبان از بین دندان ها بیرون زده می شود هدف ، با تمرین در جلوی آینه و تقلید از شما ، زبان را در پشت دندان ها بزند. به آینه نگاه کنید و لبخند بزنید. دهان خود را باز نگه دارید در حالی که دندان های شما بسته است زبان را در پشت دندان های جلو بگذارید. هنگامی که شما شروع به گفتن /سسسس/ می کنید ، هوا باید به آرامی بر روی زبان و خارج از دهان خود جریان یابد وقتی زبان در موقعیت مناسب قرار دارد.

برای تمرین ، حداقل 10 بار در روز به مدت یک هفته 10 بار در روز /س/ صدا ایجاد کنید تا بتوانید در حالی که زبان خود را در پشت دندان های خود نگه دارید ، صدا /س/ را بسازید.

2) از تکنیک انفجار /ت/ استفاده کنید

یک تمرین ساده دیگر ، تکنیک "انفجار /ت/ است به این صورت که چهار بار /ت/ را تکرار کنید و به دنبال آن یک /سسسس/ طولانی تولید کنید. اطمینان حاصل کنید که زبان شما هنگام ایجاد صدا / س/ در پشت دندان های شما باقی می ماند. باید مانند /تسسسس/ به نظر برسد. برای کمک به تصحیح نوک زبانی حرف زدن دندانی روی بردن زبان در پشت دندان های جلویی تمرکز کنید.

3) کلمات را تمرین کنید

پس از تسلط بر موقعیت مناسب زبان و تولید صحیح تک صدا ، می توانید کلماتی را که شامل صداهای /س/ و /ز/ در جایگاه اول ، وسط و آخر کلمات است ، تمرین کنید.

4) در سطح جملات تمرین کنید

بعد از اینکه به تولید صداها در سطح کلمه تسلط پیدا کردید ، می توانید کلمات دارای صدای هدف را در سطح جمله ترکیب کنید. اگر با یک کودک کار می کنید ، می توانید لیستی از کلمات را انتخاب کرده و بازی مانند ساخت جملات خنده دار ، را انجام دهید. این جملات باعث ایجاد خلاقیت می شود و به آن ها در تمرین صداهای هدف در یک جمله کمک می کند.

5) از تکنیک سوال و جواب برای تولید صداها در گفتارهای خودانگیخته استفاده کنید

در این تکنیک می توانید با کودک یک فیلم کوتاه را تماشا کنید یا یک داستان از کتاب بخوانید و پس از تماشای فیلم یا شنیدن داستان، از فرزندتان سؤال بپرسید. این شیوه چندین مهارت را درگیر می کند و باعث تقویت حافظه و درک مطلب است و در عین حال به منظور تولید صحیح صداهای هدف در مکالمات و گفتار خودانگیخته استفاده می شود. کاهش و درمان نوک زبانی حرف زدن کودک می تواند زمان ببرد و نیاز به صبر و تمرین زیاد دارد.

اگر گمان می کنید که فرزند شما نوک زبانی حرف می زند ، یا اگر بزرگسال هستید و مدت هاست با تولید صداهای / س/ و /ز/ خود دست و پنجه نرم می کنید ، صحبت و مشورت با یک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) بسیار مهم است. یک گفتاردرمانگر که در درمان نوک زبانی حرف زدن تجربه دارد ، ارزیابی را انجام می دهد و ممکن است درمان را توصیه کند. گفتاردرمانگر می تواند درمان را بصورت آنلاین برای کودکان و بزرگسالان ارائه دهد.

ترجمه توسط تیم پژوهشی مرکز جامع توانبخشی ایران