کاردرمانی جسمی
- توضیحات
سوالی از خدمت شما داشتم: آیا افرادی که دچار فلج مغزی هستند دارای هوش طبیعی هستند و امکان راه رفتن برای آنها وجود دارد؟
با تشکر
با سلام
دوست عزیز واژه ی فلج مغزی ترجمه ی cerebral palsy(cp) است که به معنای آسیب مغزی میباشد .فلج واژه ای دلهره آور و منفی می باشد که متاسفانه در جامعه باب شده است. توجه کنید که cpانواع مختلفی دارد از شدیدترین نوع که نوع دکورتیک (مشکل شدید در کورتکس مغز) وجود دارد تا خفیف ترین نوع آن مانند مونو پلژی .
به امید سلامتی و بهبودی تمام کودکان ایران زمین
سی پی چیست؟
فلج مغزی (CP) یک آسیب غیر پیشرونده مغزی است که مجموعه‌ای از اختلالات حرکتی، پاسچر و تون عضلانی را به همراه دارد. علائم و نشانه‌های این اختلال در بین افراد و در طول زمان متفاوت است. اغلب، علائم شامل هماهنگی ضعیف، اسپاسم عضلانی، عضلات ضعیف و لرزش است. ممکن است مشکلاتی در حس، بینایی، شنوایی و صحبت کردن وجود داشته باشد. نوزادان مبتلا به فلج مغزی مراحل رشدی را مانند سایر کودکان هم سن خود طی نمی‌کنند. برای نمونه در غلت زدن، نشستن یا سینه خیز رفتن با تاخیر روبرو هستند. برای آشنایی بیشتر با این بیماری توصیه می‌کنیم نوشته فلج مغزی چیست؟ را مطالعه بفرمایید.
آیا کودکان سی پی (cp) خوب میشوند؟
همانطور که در بخش قبل اشاره شد cp یک آسیب مغزی است که میزان این آسیب ثابت است و با گذر زمان بیشتر نمی‌شود. اما علایم بیماری در صورتی که درمان صورت نگیرد، بدتر خواهد شد. این بدتر شدن علایم ناشی از عدم تحرک و عدم درمان است نه خود آسیب. برای نمونه کودکی که در سن 3 سالگی توانایی غلت زدن نداشته باشد، ممکن است دچار زخم بستر، آتروفی عضلانی، خشکی مفاصل و ضعف عضلانی گردد. در نظر داشته باشید که فلج مغزی تا آخر عمر فرد وجود دارد. اما به کمک روش‌های درمانی مختلف می‌توان عوارض آن را تا حد زیادی کاهش داد. بنابراین لازم است فرآیند درمان هر چه سریع‌تر شروع شود.
یکی از مواردی که کودکان فلج مغزی با آن چالش دارند، راه رفتن است. اگر کودکی بتواند به مرحله راه رفتن برسد به این معنی است که از شانس بهبودی بیشتری برخوردار است. ما در مجموعه توانبخشی ایران سعی کرده‌ایم با در نظر گرفتن فاکتورهای مختلف احتمال راه رفتن این کودکان را پیش بینی کنیم. برای استفاده از این امکان به صفحه پیش بینی راه رفتن کودکان فلج مغزی و تاخیر حرکتی مراجعه کنید.
درمان کودکان فلج مغزی به چه چیزی بستگی دارد؟
درمان cerebral palsy در وهله اول تلاشی است برای جلوگیری از تشدید علایم و بدتر شدن وضعیت بیمار. در مرحله بعد تلاش می‌شود عملکردها و اجزای آسیب دیده، بهبود پیدا کنند. در واقع در برخی از موارد برای حفظ وضع موجود تلاش می‌کنیم و در برخی از موارد تلاش ما بر این است که فرد را به یک زندگی مستقل برسانیم. اینکه درمان تا چه حدی تاثیر گذار است به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ادامه سعی می‌کنیم مهم‌ترین موارد تاثیر گذار در درمان کودکان cp را بیان کنیم و میزان تاثیر هر کدام را بررسی کنیم:
1- نوع فلج مغزی
فلج مغزی طیفی از بیماری است و انواع مختلفی دارد. بر اساس محل آسیب و نوع مشکلاتی که برای بیمار ایجاد می‌شود فلج مغزه به 5 دسته اسپاستیک، دیس کینتیک، هیپوتونیک، آتاکسیک و مختلط تقسیم بندی میشوند. هر کدام از انواع فلج مغزی دارای علائم و نشانه‌های مختلفی هستند و میزان پاسخ دهی آنها به درمان متفاوت است. در نظر داشته باشید که هر کدام از این موارد خود طیفی از بیماری هستند و علایم آن در افراد مختلف، متفاوت است. برای نمونه فلج مغزی اسپاستیک شایع‌ترین نوع فلج مغزی است که سفتی عضلات (افزایش تون عضلات) مشخص‌ترین علامت آن است. افراد مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک ممکن است بتوانند به صورت مستقل زندگی کنند یا در حالت‌های شدید ممکن است توانایی جابجایی از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر را نداشته باشند.
2- اندام‌های درگیر
فلج مغزی جزو بیماری‌هایی است که ممکن است یک اندام فرد را درگیر کند یا در شدیدترین حالت ممکن، هر چهار اندام فرد را درگیر کند. بر این اساس بیماری فلج مغزی را به 5 دسته مونوپلژی (یک اندام درگیر)، دای‌پلژی (دو دست یا دو پا درگیر)، تری‌پلژی (سه اندام درگیر)، کوادری‌پلژی (هر چهار اندام درگیر)، همی‌پلژی (یک دست و یک پا درگیر) تقسیم می‌کنند. واضح است که هر چه اندام‌ها کمتری درگیر باشند، بیمار با مشکلات کمتری مواجه است. از طرفی دیگر پاسخ به درمان افرادی که هر 4 اندام آنها درگیر است معمولا کمتر بوده و برای درمان به تلاش بیشتری نیاز است.
3- بیماری‌های همراه
فلج مغزی در برخی موارد ممکن است با بیماری های دیگری همراه باشد که در این شرایط امکان بهبود باز هم کاهش پیدا می‌کند. برای نمونه فلج مغزی ممکن است با مشکلات ذهنی یا اختلال یادگیری همراه باشد. در این صورت فرد علاوه بر فلج مغزی باید برنامه درمانی خود برای درمان سایر بیماری‌ها را پیگیری نماید. فلج مغزی خود پروسه درمانی طولانی دارد و همراه شدن آن با سایر بیماری‌ها میتواند این پروسه را طولانی‌تر کند.
4- زمان شروع درمان و پیگیری آن
ماهیت مغز به گونه‌ای است که میزان پلاستی‌سیتی آن در کودکان و مخصوصا نوزادان بیشتر است. به همین دلیل هر چه درمان سریع‌تر شروع شود، احتمال بهبودی و میزان پیشرفت کودک بیشتر خواهد بود. البته در سنین بالاتر هم امکان درمان و کاهش علائم وجود دارد، اما هر سن کودک بیشتر می‌شود، علایم بیماری تشدید شده و در نتیجه پیشرفت درمان کندتر خواهد شد. بنابراین توجه به تایم طلایی درمان مهم است و لازم است هر چه سریع‌تر جلسات درمانی شروع شوند.
5- نقش خانواده در درمان فلج مغزی
کاردرمانی جسمی، گفتاردرمانی و فیزیوتراپی ارکان اصلی تیم درمان در مواجهه با فلج مغزی هستند اما نقش خانواده در درمان بسیار پررنگ‌تر از همه کادر درمان است. در صورتی که خانواده بتواند دستورات درمانگر را به خوبی اجرا کند، میتواند روند درمان را تسهیل کند. در بسیاری از موارد نیاز است که تمرینات درمانی در خانه هم انجام شود.بنابراین نباید از نقش خانواده در درمان کودکان cp غافل شویم. البته توجه به این نکته هم ضروری است که بسیاری از خانواده‌ها به بهانه دلسوزی و اینکه کودک توانایی انجام کاری را ندارد، همه کارهای اور را انجام می‌دهند. این موضوع میتواند به کودک آسیب برساند زیرا اجازه نمی‌دهد که کودک استقلال خود را به دست بیاورد. علاوه بر آن باعث می‌شود که کودک به توانایی‌های خود پی نبرد و اعتماد به نفس وی آسیب برساند.
6- استفاده از وسایل کمکی
در برخی از موارد کودک به کمک وسایل کمکی میتواند کارهای شخصی خود را انجام دهد. حتی برخی از ارتز‌ها و پروتزها وجود دارند که راه رفتن فرد را تسهیل کرده و کمک می‌کنند که فرد بتواند راه برود. بنابراین نباید از نقش آنها برای در بهبود فلج مغزی غافل شویم.
بهترین درمان جلوگیری است
فلج مغزی دلایل بسیاری دارد که برخی از آنها در زمان حاملگی مادر به وجود می‌آیند و برخی دیگر در حین یا بعد از تولد به وجود می‌آیند. بهترین درمان فلج مغزی این است که از وقوع آن جلوگیری کنیم. مراقبت‌های حین بارداری، و بعد آن میتواند یه کاهش این بیماری کمک کند. در نظر داشته باشید که ژنتیک تاثیر کمی روی فلج مغزی دارد. برای اثبات این موضوع می‌توانید نوشته آیا فلج مغزی یک بیماری ژنتیکی است؟ را مطالعه فرمایید. از آنجایی که این بیماری در بسیاری از موارد ژنتیکی نیست بنابراین با مراقبت به راحتی می‌توان احتمال بروز آن را کاهش داد.
در این نوشته سعی کردیم به این پرسش پاسخ دهیم که آیا فلج مغزی درمان دارد یا خیر؟ و تا چه حد می‌توان به درمان آنها امیدوار بود؟ در نهایت می‌توان گفت که آسیب وارد شده به مغز فعلا درمان قطعی ندارد اما علایم ناشی از آن به کمک روش‌های درمانی قابل کنترل و کاهش هستند. به صورتی که برخی از کودکان می‌توانند زندگی مستقلی داشته باشند. اگر در این زمینه هنوز هم سوال یا ابهامی برای شما باقی مانده است می‌توانید در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به آن پاسخ دهیم.
آیا فلج مغزی بر هوش کودک تاثیر می گذارد؟
سامانه پیش بینی راه رفتن کودکان سی پی
راه رفتن کودکان سی پی به چه عواملی بستگی دارد؟
مرکز جامع توانبخشی ایران به عنوان اولین و تنها مرکز تخصص کاردرمانی ،گفتاردرمانی و فیزیوتراپی کودکان سی پی "مجوز رسمی توانبخشی فلج مغزی " مفتخر است که از سال 1383 در حوزه درمان و توانبخشی کودکان فعالیت دارد. در صورت تمایل به استفاده از خدمات ما با شماره تلفن زیر تماس حاصل فرمایید :
در لینک زیر اسامی و لیست کامل مراکز کاردرمانی و گفتاردرمانی فلج مغزی درج شده است:
گزارش