آیا کودک شما از نور، صدا، بافت یا طعم بیزار است؟ این گونه حالت ها می توانند نشان دهنده وضعیتی به نام اختلال پردازش حسی (SPD) باشد.

اختلال پردازش حسی چیست و چه تکنیک هایی را می توان در کاردرمانی به کار برد تا به کودکان در پردازش اطلاعات حسی کمک کند؟
این مطلب به شما کمک می‌کند تا در مورد این اختلال و تکنیک هایی که به کودکان کمک می کند تا بر مشکلات حسی خود غلبه کنند، آگاهی بدست آورید.

اختلالات پردازش حسی، یک کاردرمانگر نقش مهمی دارد تا یک رژیم غذایی حسی متناسب با نیازهای خاص هر کودک ایجاد کند. هیچ دو کودکی نیازهای حسی یکسانی ندارند. بنابراین، هیچ دو رژیم غذایی حسی شبیه هم نیستند.

اختلال پردازش حسی چیست؟

اگر کودک شما به تازگی تشخیص گرفته است، ممکن است هنوز اطلاعات زیادی در مورد اختلال پردازش حسی(SPD) نداشته باشید.
اختلال پردازش حسی می تواند به صورت بیزاری از تحریکات حسی، مانند نورهای روشن، واکنش بیش از حد به صداها، عدم تمایل به لمس و حتی مشکلات تعادل و هماهنگی ظاهر شود. برخی از کودکان مبتلا به SPD ممکن است به دلیل افزایش سطح برانگیختگی به دنبال حرکت باشند که این حالت به نوبه خود می تواند بر توجه آنها نیز تأثیر بگذارد.
هشت گروه مختلف از موضوعات مرتبط با پردازش حسی وجود دارد:

• حس عمقی (kinesthesia) – توانایی در درک مکان، حرکات و اعمال بدن فرد. حس عمقی کنترل حرکتی و وضعیت بدن را افزایش می دهد و در عین حال اطلاعاتی در مورد نحوه قرار گرفتن یا حرکت فرد را در فضا نشان می دهد.
• وستیبولار: بخشی از گوش داخلی و مغز، سیستم وستیبولار به پردازش اطلاعات کمک می کند تا بتوانید تعادل، هماهنگی و حرکات چشم را حفظ کنید.
• حس آگاهی درونی (Interoception) - به این اشاره دارد که شما چه چیزی را در بدن خود حس می کنید یا "احساس می کنید". به این صورت است که متوجه گرما / سرما، گرسنگی یا مریضی می شوید.
• حواس پنجگانه: پنج نوع دیگر مستقیماً با حواس مرتبط هستند، از جمله لامسه، شنوایی، چشایی، بویایی و بینایی.

اختلال پردازش حسی همیشه به تنهایی به عنوان یک اختلال و مشکل در نظر گرفته نمی شود. برخی از کارشناسان معتقدند که ممکن است با سایر اختلالات مانند اوتیسم یا ADHD مرتبط باشد.

روش درمانی: درمان یکپارچگی حسی:

یکی از روش هایی که برای کمک به کودکان در جهت یادگیری پردازش اطلاعات حسی استفاده می‌شود، درمان یکپارچگی حسی
Sensory integration therapy (SI)
نام دارد.
با استفاده از روش SI، کاردرمانگر “شروع به در معرض قرار دادن کودکان به تحریکات حسی به روشی سازمان یافته و مرتب در طی زمان می کند و این فرآیند را مرتبا تکرار می کند...
با گذشت زمان، مغز سازگار می شود و به کودکان اجازه می دهد تا احساساتشان را به صورت موثرتری پردازش کرده و به آنها واکنش نشان دهند."
درمانگر با فعالیت های ساده شروع می کند و به آرامی به فعالیت های پیچیده تری می رسد.
در نهایت، سیستم عصبی کودک شما به تحریکات عادت می کند و به طور مناسب به آنها پاسخ می دهد.
همچنین ممکن است ببینید که از روش SI به عنوان "رژیم حسی" یاد می شود و با فعالیت هایی که در یکی از این دسته بندی ها قرار می گیرند، همراه می شود:
• درمان های تعادلی
• حرکت درمانی
• قرار گرفتن در معرض ورودی حسی
• فعالیت های بدنی، تطابق و سازگاری با تغییرات

کاردرمانی در حال حاضر یکی از تخصص های مرتبط و تایید شده در زمینه مداخله درمانی اختلال پردازش حسی میباشد .متدهای مورد استفاده فعلی حاصل سالها تلاش محققان و متخصصین کاردرمانی در این زمینه میباشد و موفقیت های محسوسی در این حیطه کسب شده است در صورت تمایل میتوانید با متخصصین موسسه ایران همراه شوید

02188242410

نمونه های از روش های درمان یکپارچگی حسی(SI): 

در اینجا برخی از تمرین‌ها یا فعالیت‌هایی که ممکن است در طول یک جلسه کاردرمانی مورد استفاده قرار گیرند، آمده است.
بسیاری از این فعالیت ها را می توان در خانه نیز انجام داد تا جلسات کاردرمانی نیز تقویت شود.

• نقاشی با انگشتان با استفاده از رنگ های انگشتی یا خمیر ریش
• جست و جو در ظرف های حسی که پر از اشیاء کوچکی مانند اسباب بازی های پلاستیکی، دکمه ها، پاک کن ها، توپ های نرم، اسفنج ها، و لوله های لاستیکی و شن هستند
• پیدا کردن اشیایی در اتاق که بافت های متفاوتی دارند، مانند اشیای نرم، چسبنده، یا زبر
• بازی با گل رس یا بازی با اسلایم
• پاره کردن تکه های کاغذ یا جدا کردن دو طرف نوار چسب های velcro
• نشستن یا حفظ تعادل روی یک توپ ورزشی
• پریدن در استخر توپ
• پریدن بر روی یک مینی ترامپولین
• پریدن به داخل انبوهی از بالش ها یا کوسن های مبل
• چرخیدن
• برس زدن مو با برس نرم
• استفاده از مسواک برقی
• پابرهنه راه رفتن
• نوشیدن آب سرد
• حمل وزنه در حال بالا رفتن از پله
• خوردن غذاهای ترد مانند چیپس
• هل دادن اشیا
• حفظ تعادل سینی با دو دست
• ایجاد مسیرهای مانع
• انجام فعالیت های سنگین و مقاومتی
• تاب
• استفاده از خمیرهای پاتی

البته اینها تنها نمونه هایی از فعالیت های SI هستند. فعالیت های گنجانده شده در جلسات کودک شما بر طبق مشکلات پردازش حسی او تنظیم می شود. برای اینکه روش درمان موثر باشد، توصیه می‌شود با یک کاردرمانگر مشورت کنید که می‌تواند یک رژیم حسی ویژه مطابق با نیازهای کودک شما ایجاد کند.

ترجمه توسط تیم پژوهشی موسسه ایران