بیماری سی پی چه تغییراتی را میتواند بر روی صورت کودکان داشته باشد  و روش های درمانی برای آن چیست؟
هنگامی که فلج مغزی بر عضلات صورت تأثیر بگذارد، می تواند بر توانایی فرد برای برقراری ارتباط،ظاهر و چهره و کنترل تنفس و غذا خوردن نیز تأثیر بگذارد.

در نتیجه این مشکلات، درخواست نیازها و برقراری ارتباط، اجتماعی شدن و معاشرت می تواند برای کودکان فلج مغزی چالش برانگیز باشد. خوشبختانه، روش های مختلفی برای بهبود یا درمان مشکلات و نقص‌های عضلات حرکتی صورت وجود دارد تا کیفیت زندگی فرد افزایش یابد.

در مطلب زیر توضیح خواهیم داد که بیماری سی پی می تواند چه اثراتی را بر روی عضلات صورت بگذارد و چه مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.

آیا تاثیر فلج مغزی بر روی صورت مشکل شایعی است؟

فلج مغزی در نتیجه آسیب به مناطقی از مغز ایجاد می شود که عملکردهای حرکتی را کنترل می کنند.
بسته به محل و شدت آسیب، کنترل ارادی بر روی عضلات در هر ناحیه از بدن، از جمله عضلات صورت، می تواند تحت تأثیر قرار گیرد.
مشکلات و اختلالات حرکتی در صورت می‌توانند در همه نوع فلج مغزی (اسپاستیک، دیسکینتیک و آتاکسیک) رخ دهند. با این حال، این اختلالات در افراد فلج مغزی دیسکینتیک بیشتر از فلج مغزی اسپاستیک یا آتاکسیک شایع می باشند.

علاوه بر این، شیوع اختلالات حرکتی صورت در افراد فلج مغزی با کاهش عملکرد حرکات درشت افزایش می‌یابد. این بدان معنی است که هر چه فلج مغزی فردی شدیدتر باشد، احتمال آسیب دیدن عضلات صورت او بیشتر خواهد بود.

اختلالات و مشکلات حرکتی در عضلات صورت در میان افراد فلج مغزی شایع می باشد. در واقع، تحقیقات نشان می دهند که:
* ۲۵ در صد از افراد فلج مغزی، بی کلام هستند.
* از هر ۱۵ فرد دارای فلج مغزی، یک نفر نیاز به تغذیه خارج دهانی دارد.
* ۵۰ درصد از افراد فلج مغزی اختلالات حرکتی گفتاری (دیزآرتری) را تجربه می‌کنند.

اثرات اختلالات و مشکلات حرکتی عضلات صورت در کودکان فلج مغزی:

فلج مغزی می تواند بر عضلات مختلف صورت، از جمله عضلاتی که زبان، گلو و دهان را تشکیل می دهند، تأثیر بگذارد. این تاثیرات می توانند طیف گسترده ای از عملکردها را تحت تأثیر قرار داده و تغییرات ظاهری ،برقراری ارتباط، غذا خوردن و تنفس را دشوار کند.

اثرات ثانویه اختلالات حرکتی عضلات صورت عبارتند از:
* مشکل در جویدن و بلع
* آبریزش دهان
* پریدن غذا در گلو و خفگی
* دشواری در کنترل تنفس
* اختلالات گفتاری یا ناتوانی در صحبت کردن
* مشکل در نشان دادن حالات چهره و تغییرات محسوس در چهره
* طولانی شدن زمان تغذیه
* خرناس
* سوء تغذیه و در نتیجه اختلالات رشدی
* گفتار آرام و ملایم

بسیاری از این مشکلات و اختلالات می توانند سبب شوند که افراد فلج مغزی انزوای اجتماعی را تجربه کرده و با سلامت عاطفی خود مبارزه کنند.
توجه به این نکته بسیار اهمیت دارد که تنها به این دلیل که فردی ممکن است برای برقراری ارتباط مشکل داشته باشد به این معنی نیست که از هوش کمتری برخوردار است.
بسیاری از افراد فلج مغزی می توانند آنچه شما می گویید را درک کنند و بدانند که چه چیزی می خواهند بگویند. با این وجود، اختلالات حرکتی عضلات صورت آنها ممکن است مانع از برقراری ارتباط کلامی و انتقال افکارشان شود.

تفاوت بین فلج مغزی و فلج بل در چیست؟

فلج مغزی و فلج بل هر دو مشکلاتی هستند که می توانند باعث ضعف یا فلج عضلات صورت شوند. با این حال، چندین تفاوت متمایز بین این دو مشکل وجود دارد.
فلج بل معمولاً با فلج یک طرف صورت (چپ یا راست) مشخص می شود. در نتیجه، افراد مبتلا به فلج بل اغلب دچار افتادگی دهان و پلک ها در سمت آسیب دیده صورت و همچنین آبریزش آب دهان می شوند. اگرچه نادر است، اما مواردی وجود دارد که فلج بل در هر دو طرف عضلات صورت را تحت تاثیر قرار می دهد.
علاوه بر این، فلج بل یک اختلال موقتی است که در اثر اختلال در عملکرد سیستم عصبی محیطی ایجاد شده و اکثر افراد دوباره کنترل کامل بر عضلات صورت خود را بدست می آورند.

در مقابل، فلج مغزی یک مشکل مادام العمر است که در اثر آسیب به سیستم عصبی مرکزی ایجاد می شود.
فلج مغزی می تواند باعث ایجاد ضعف در عضلات کل بدن شود، نه فقط صورت. علاوه بر این، اغلب هر دو طرف صورت را تحت تأثیر قرار می دهد که می تواند جویدن، صحبت کردن و بلع را دشوار کند.
خوشبختانه، بسیاری از افراد فلج مغزی ممکن است بتوانند کنترل حرکتی عضلات صورت را با افزایش توانایی طبیعی مغزشان برای انطباق، یعنی خاصیت نوروپلاستیسیته( انعطاف پذیری عصبی) بهبود بخشند.

آیا امکان درمان مشکلات حرکتی در عضلات صورت وجود دارد؟

نداشتن کنترل بر روی عضلات صورت در افراد فلج مغزی ناشی از آسیب به مغز است نه عضلات. بنابراین، برای بهبود این عملکردها، می بایست تغییرات تطبیقی در مغز را هدف قرار داد.،

مرکز جامع توانبخشی ایران با داشتن بخش های فیزیوتراپی ،کاردرمانی و گفتاردرمانی تخصصی در زمینه فلج مغزی توانسته یک پکیج کاملی را در درمان مشکلات عضلات صورت فراهم نموده است .استفاده از دستگاه های تحریک الکتریکی صورت در فیزیوتراپی به انضمام  ماساژهای تخصصی صورت در بخش گفتاردرمانی ،همچنین تکنیک های حرکتی موثر در کاردرمانی و تاثیر غیر مستقیم آن در کاهش تنش در عضلات صورت،مجموع درمان موثری را در بهبود عضلات صورت کودکان سی پی ایجاد می کند. در صورت تمایل به همراهی با تیم ما با ما تماس بگیرید

02188242410

نوبت  اینترنتی  

نوروپلاستیسیته توانایی مغز برای ایجاد تغییرات انطباقی عصبی بر اساس رفتارهایی است که به طور مکرر انجام می دهیم.
کلید تقویت کنترل بر روی عضلات صورت، درگیر کردن مداوم آنهاست. انجام تمرینات مناسب و تکرار آنها به تحریک مغز کمک کرده و عملکرد بخش های آسیب دیده را تقویت می کند. در نتیجه، عملکردهای عضلات صورت که تحت تاثیر آسیب مغزی قرار گرفته اند را می توان به نواحی سالم مغز منتقل کرده و تقویت کرد.

روش های مدیریت و درمان عضلات صورت که تحت تاثیر فلج مغزی قرار گرفته اند:

هر کیس از فلج مغزی منحصر به فرد بوده و افراد مختلف ممکن است درجات مختلفی از اختلالات حرکتی در عضلات صورت را تجربه کنند.
در نتیجه، تکنیک های مدیریت درمانی می بایست برای هر فرد شخصی سازی شود.
در ادامه مداخلاتی که می‌توانند به افراد فلج مغزی در مدیریت و درمان اختلالات حرکتی صورت کمک کنند، آورده شده است:

*  گفتاردرمانی:
شرکت در جلسات گفتار درمانی می تواند به افراد دارای مشکلات و اختلالات حرکتی صورت کمک کند تا مهارت های ارتباطی و تغذیه ای خود را تقویت کنند.
یک آسیب شناس گفتار و زبان می تواند شدت اختلالات حرکتی صورت فرد را ارزیابی کرده و یک برنامه توانبخشی ویژه او و متشکل از فعالیت ها و تمرینات مناسب برای کمک به تقویت عضلات صورت، بهبود مهارت های ارتباطی و افزایش مشارکت اجتماعی ایجاد کند.
همچنین ممکن است گفتاردرمان از دستگاه های تحریک الکتریکی تخصصی صورت مانند VitalStim استفاده کند.

یکی دیگر از روش های تمرین و تکرار بیشتر و بهبود خاصیت نوروپلاستیسیته این است که برنامه‌های گفتار درمانی را بر روی تلفن یا تبلت خود دانلود کنید. به عنوان مثال، برنامه
‏ CT speech and cognitive therapy app شامل بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تمرین گفتار درمانی می باشد که توسط آسیب شناسان گفتار و زبان طراحی شده است.
این گونه برنامه های گفتار درمانی دسترسی ۲۴ ساعته به تمرینات موثر و مفید گفتار درمانی را فراهم می کنند تا بتوانید در هر کجا و هر زمان که برای شما مناسب است تمرین کنید.

* اجرا کردن روش های جدید برای تغذیه:
یکی دیگر از روش های مفید برای مدیریت و درمان آسیب های صورت، به کار بردن روش های جدید برای تغذیه می باشد.

این روش ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

* مخلوط کردن غذا برای تغییر میزان سفتی، کاهش جویدن، آسان کردن بلع غذا و کاهش احتمال خفگی
* استفاده از نوشیدنی های غلیظ برای کاهش احتمال آسپیراسیون (ورود مایعات و ترشحات به داخل مجرای تنفسی)
* برنامه ریزی برای طولانی تر کردن زمان وعده های غذایی
* استفاده از لوله تغذیه (ان جی تیوب)
* مصرف مکمل برای پر کردن کمبودهای تغذیه ای با مواد غذایی

با به کار بردن این گونه روش ها می توان اطمینان حاصل کرد که کودکان فلج مغزی از رژیم غذایی مناسب برای حمایت و رشد مطلوب برخوردار هستند.

* از روش های ارتباطی مکمل و جایگزین استفاده کنید:
افرادی که دارای مشکلات و اختلالات شدید در عضلات صورت هستند ممکن است قادر به ایجاد گفتار نباشند. آسیب شناس گفتار و زبان ممکن است برای جبران و اجازه دادن به فرد برای برقراری ارتباط موثر، استفاده از روش های ارتباطی مکمل و جایگزین (AAC) را توصیه کند.
‏AAC شامل استفاده از تکنیک ها و دستگاه های مختلف مانند تابلوهای ارتباطی، حرکات مختلف و تولید کننده های صدا برای برقراری ارتباط موثر با دیگران می باشد.

 

* وضعیت بدنی صحیح را تمرین کنید:
وضعیت بدنی نامناسب می تواند ظرفیت ریه را محدود کرده و تنفس را برای افراد چالش برانگیز کند. افراد فلج مغزی ممکن است همراه با مشکلاتی که در کنترل ماهیچه های تشکیل دهنده اطراف دهان دارند، مستعد ابتلا به مشکلات تنفسی نیز باشند.
افراد فلج مغزی با ارتقای وضعیت صحیح بدنی (از طریق استفاده از دستگاه‌های ارتز و تمرین‌های تقویت‌کننده مغز) می‌توانند کارایی تنفسی خود را بهبود بخشند. این گونه فعالیت ها ممکن است به دلیل افزایش ذخیره اکسیژن منجر به خستگی کمتر و بهبود عملکرد بدن شود.

فلج مغزی چگونه بر صورت تأثیر می گذارد: نکات کلیدی

فلج مغزی می تواند بر عملکرد حرکتی در کل بدن از جمله صورت تأثیر بگذارد. در نتیجه، افراد ممکن است در صحبت کردن و برقراری ارتباط، تغذیه و تنفس دچار مشکل شوند.
خوشبختانه، روشهای متعددی برای اطمینان از این که افراد دارای اختلالات حرکتی در عضلات صورت از تغذیه مناسب برخوردار شده و برقراری ارتباطات موثر را یاد بگیرند، وجود دارد.
امیدواریم این مطلب شما را آگاه کرده باشد که فلج مغزی چگونه می تواند بر عضلات صورت تأثیر بگذارد و چگونه می توان عوارض و مشکلات مرتبط با آن را به طور موثر مدیریت و درمان کرد.

 

ترجمه توسط تیم پژوهشی کلینیک کاردرمانی فلج مغزی

پیش بینی احتمال راه رفتن کودکان فلج مغزی