لکنت زبان در کودکان و هر آنچه که باید بدانید
- توضیحات
لکنت زبان نوعی اختلال گفتاری است که در آن فرد کلمات صداها و عبارات را تکرار یا طولانی میکند
کودک مبتلا به لکنت زبان ممکن است در حین صحبت کردن گفتار خود را قطع کند ایا برای حجاب های خاصی صدایی تولید نکند
در این مقاله دلایل لکنت نحوه تشخیص و درمان های موجود را توضیح می دهیم
جهار نکته کلیدی در مورد لکنت که لازم است بدانیم:
1- در برخی از موارد لکنت زبان باعث میشود که گفتار فرد به طور کامل مختل گردد.
2- لکنت زبان پسران را بیش از دختران تحت تاثیر قرار می دهد.
3- معمولاً لکنت زبان در مراحل اولیه پیشرفت سریعی دارد.
4- لکنت زبان می تواند در نتیجه آسیب به سر ایجاد شود.
لکنت چیست؟
لکنت زبان یک مشکل شایع در کودکان است اما در بیشتر موارد قابل درمان می باشد، همه ما مستعد لکنت های خفیف در طول صحبت کردن هستیم به عنوان مثال در حین یک سخنرانی استرس زا و یا در حین صحبت کردن با تلفن ممکن است دچار نوعی لکنت شویم.
لکنت زبان در کودکانی که در حال یادگیری گفتار می باشند معمولاً به صورت عادی ممکن است اتفاق بیفتد و در پسران بیشتر پنج برابر بیشتر از دختران این اتفاق بروز میکند، اما در برخی از کودکان نیز لکنت به صورت بیمارگونه ادامه پیدا میکند و نیاز به درمان سریع گفتار درمانی است،
علائم لکنت در کودکان
کودکی که لکنت زبان دارد اغلب کلمات یا بخش هایی از کلمات را تکرار می کند و تمایل به طولانی تر کردن صداهای خاصی در گفتار دارد همچنین ممکن است شروع برخی کلمات برای او دشوار باشد ممکن است برخی از این کودکان هنگام صحبت کردن دچار تنش شوند و مدام پلک بزنند و حتی لرزش لب یا فک را نیز در افرادی که دارای لکنت هستند مشاهده می کنیم
بر اساس اعلام انجمن شنوایی گفتار و زبان آمریکا برخی از افرادی که لکنت زبان دارند در هنگام صحبت کردن تنش بالایی دارند و حتی به صورت مقطعی نفس نمی کشند و گفتار آنها کاملاً قفل میشود گفتار قفل شده وقتی اتفاق می افتد که دهان افراد دارای لکنت باز و در موقعیت و پوزیشن مناسب قرار دارد اما عملاً هیچ صدایی از دهان بیرون نمی آید و این اتفاق ممکن است چند ثانیه طول بکشد .
کلینیک تخصصی لکنت زبان با بیش از 16 سال سابقه یکی از بخشهای مرکز جامع توانبخشی ایران است ، جهت همراهی و مشاوره با کارشناسان تخصصی ما همین الان تماس بگیرید 66596151
علائم و نشانه های متداول در لکنت زبان
1- مشکل در شروع یک کلمه عبارت یا جمله
2- تکرار یکصدا کلمه یا هجا
3- طولانی شدن برخی از صداها در گفتار
4- پلک زدن سریع
5- لرزش لب و فک
6- حرکات غیر ارادی در پا
7- سفت شدن و اسپاسم در اندام فوقانی و سر
راه های تشخیص لکنت در کودکان
برخی از علائم لکنت کاملاً مشخص و آشکار است در حالی که برخی علائم دیگر چندان واضح نیستند برای داشتن یک تشخیص جامع و قابل اعتماد بیمار می بایست توسط یک آسیب شناس گفتار و زبان ما این شود، گفتار درمانگر انواع مشکلاتی را که فرد هنگام صحبت کردن دارد ارزیابی می کند و نحوه برخورد کودک با لکنت را نیز بررسی می کند گفتار درمانگر ممکن است ارزیابی های دیگری را نظیر سرعت گفتار و مهارتهای زبانی را نیز انجام دهد که این مورد بستگی به سن و سابقه بیمار دارد، گفتاردرمانگر که تمام داده ها را تجزیه و تحلیل میکند و تعیین میکند که آیا فرد بر ناتوانی و لکنت خود تسلط دارد یا خیر و همچنین گفتار درمانگر تعیین میکند که اختلال لکنت چقدر توانایی عملکرد کودک و شرکت در فعالیت های روزانه وی تاثیر گذاشته است،
پیش بینی دراز مدت بودن لکنت کودک بسیار مهم است و این کار با کمک تست ها و بررسی ها و مسابقه مصاحبه های تخصصی توسط گفتار درمانگر به صورت دقیق انجام می شود ،
علل لکنت زبان در کودکان
هنوز محققان نتوانستند به نتایج قابل توجهی در خصوص علت لکنت زبان دست پیدا کنند اما نکته‌ای که محققان به آن رسیدند این است که معمولاً در کودکانی که لکنت دارند یکی از افراد نزدیک در خانواده نیز ممکن است دچار لکنت باشد
عوامل زیر میتواند باعث لکنت زبان و تشدید آن شود:
لکنت رشد
در زمانی که کودکان در حین یادگیری صحبت کردن می باشند اغلب در اوایل رشد در مهارت های گفتاری و زبانی دچار لکنت زبان می شوند اکثر کودکان با پیشرفت در مراحل رشد این لکنت را در گفتار خود دارند تا اینکه به مرور گفتار روان و سلیس را به دست می‌آورند.
لکنت عصبی
لکنت عصبی در شرایطی ایجاد میشود که ارتباط سیگنالهای بین اعصاب مغز و عضلات تکلمی مختل میباشد در این حالت معمولاً در شرایط آسیب های مغزی نظیر فلج مغزی در کودکان میتواند باعث ایجاد لکنت گردد.
مواردی که میتواند باعث لکنت عصبی در افراد گردد به شرح زیر است:
- سکته مغزی
- ضربه مغزی
- حملات ایسکمیک و قطع موقت جریان خون به مغز
- بیماریهای تخریب ای مانند پارکینسون
- مننژیت
- عوامل روانشناختی مانند استرس
استرس میتواند لکنت را در برخی از کودکان تشدید کند
عوامل خطر در لکنت زبان
- سابقه لکنت در خانواده
بسیاری از کودکانی که لکنت زبان دارند یک عضو خانواده نزدیک از آنها نیز دارای لکنت می باشد
- سن شروع لکنت
کودکانی که قبل از سه و نیم سالگی دچار لکنت زبان می شوند احتمال کمتری برای تشدید علائم و ماندگاری لکنت دارند در واقع هر چه سن شروع لکنت پایین تر باشد احتمال طولانی‌مدت شدن آن کمتر است
- زمان درگیر بودن با لکنت
هر چقدر زمان لکنت و درگیری با لکنت زبان ادامه دار تر باشد احتمال این که بدون مداخله گفتار درمانی لکنت از بین برود کمتر خواهد شد
- جنسیت پسر
پسر بودن نیز یکی از فاکتورهای افزایش دهنده لکنت می باشد کارشناسان معتقدند که لکنت های طولانی مدت در پسران ۴ برابر بیشتر از دختران است.
در صورت مشاهده موارد زیر در خصوص لکنت کودک خود حتماً به یک گفتار درمانگر مراجعه کنید :
1- لکنت کودک شما بیشتر از ۶ ماه ادامه یابد
2- تکرار لکنت در گفتار کودک شما زیاد باشد
3- هنگامی که لکنت با سفتی و یا اسپاسم اندام فوقانی و سر همراه شود
4- هنگامی که لکنت باعث ایجاد مشکلات روحی و عاطفی مانند ترس و استرس شود
5- وقتی که لکنت در کودکان بالای ۵ سال اتفاق بیفتد
انجمن لکنت زبان آمریکا به والدینی که فرزندشان دو هفته است که دچار لکنت هستند توصیه میکند که دچار اضطراب نشوند و منتظر بمانند و در صورت ادامه لکنت پس از دو هفته باید به گفتار درمانگر مراجعه کنند.
درمان لکنت زبان در کودکان :
اولین قدم در درمان لکنت زبان در کودکان یک ارزیابی و تشخیص دقیق می باشد زیرا تشخیص دقیق تضمین‌کننده درمان مناسب می باشد
راهکارهای مهار لکنت در گفتاردرمانی:
متد روان‌سازی گفتار
این روش شامل تمرین روان سازی و کند کردن سرعت گفتار در ادای جملات و عبارات کوتاه می باشد به فرد آموزش می‌دهد که حروف صامت را بکشد با این تمرینات فرد میتواند با سرعت بالاتر و عبارات طولانی تر صحبت کند.
کنترل تنفس
در کلاس های گفتار درمانی به فرد دارای لکنت آموزش می دهد که در هنگام صحبت کردن تنفس خود را با گفتار خود تنظیم کند.
متد اصلاح لکنت
در این متد تمرکز بیمار را برروی لکنت وی کاهش داده و به بیمار یاد می دهیم که تلاش زیادی برای از بین بردن لکنت نداشته باشد، در واقع در این روش درمانی بر این اصل استوار است که اضطراب بیمار در حین لکنت کاهش یابد ،در این متد می‌توان از خواندن آواز برای بیمار استفاده کرد.
استفاده از دستگاههای الکترونیکی برای کاهش لکنت
برخی از بیماران به خوبی به این درمان پاسخ می دهند اما برخی دیگر نیز مقاوم به این نوع درمان هستند با استفاده از این دستگاه ها ، بازخورد شنوایی برای شخص تغییر می یابد و دستگاه ها به این گونه است که صدای گوینده را ضبط و دوباره به فرد برمی گرداند در برخی از کودکان استفاده از دستگاههای لکنت میتواند موثر باشد،
راه های ارتباط و صحبت کردن با کودکی که دارای لکنت زبان است چگونه باید باشد:
افرادی که عادت ندارند با کودکی که لکنت زبان دارد صحبت کنند ممکن است در مورد نحوه پاسخگویی و ارتباط با وی شوند، گاهی این افراد در صدد تکمیل جملات و یا عبارات فرد دارای لکنت برمی‌آیند اما به جای این موضوع شما باید با تمرکز بر موضوعی که گوینده به شما منتقل می کند تظاهر بر درک موضوع کنید.
شما می‌بایست در مواجهه با افرادی که دارای لکنت هستند صبر و آرامش داشته باشید تا این آرامش به فرد دارای لکنت القا شود ، شنونده نباید بیتاب به نظر برسد چون سخن گفتن را در فرد لکنت دارای لکنت زبان بدتر می کند.
اگر شما واقعا مطمئن نیستید که چگونه با یک فرد دارای لکنت رفتار کنید بهتر است است که از آن شخص بپرسید که بهترین راه پاسخگویی و نوع ارتباط با او چگونه باید باشد،
مترجم : فرهنک محمدخانی کاردرمانگز