وستیبولار چیست؟

وستیبولار یا سیستم تعادلی، یک مکانیسم در بدن انسان است که با دریافت و یکپارچه کردن داده‌های سیستم عصبی ، شنوایی و حس عمقی نقش تنظیم کننده‌ای در راستای بدنی و میزان سفتی عضلات دارد.

 اختلال در سیستم وستیبولار موجب مشکل در عملکرد تعادل فرد هماهنگی حرکتی وی می‌شود در برخی موارد نیز اختلال توازن حسی نیز رخ می دهد.

 در افرادی که اختلال وستیبولار دارند فرد نسبت به ارتفاع حرکات سریع و پرتگاه نمی تواند واکنش نشان دهد اما در برخی موارد نیز واکنش فرد نسبت به ارتفاع بسیار شدیدتر از حالت های عادی می شود 

از جمله علائم دیگری که  میتواند در اثر مشکلات وستیبولار در کودکان فلج مغزی اتفاق بیفتد شامل:

 شلی بیش از حد عضلات

 حرکات ناهماهنگ دست هنگام راه رفتن

 فراموشی نسبت به یک طرف بدن

 بیش از حد مفاصل

  در کودکان فلج مغزی به دلیل ماهیت بیماری ،معمولاً آسیب‌های وستیبولار مشاهده می گردد ، لذا با توجه به موارد ذکر شده درمان این مشکل و ارائه تمرینات و تکنیک های تقویت وسیله در کودکان سی پی از اهمیت بالایی برخوردار است.

 در این مقاله به چند تکنیک تقویت سیستم وستیبولار در کودکان سی پی می‌پردازیم:

1- اسب سواری

اسب سواری یک ورزش بسیار مفرح و مفید برای کودکان فلج مغزی می باشد.

 در حقیقت از سواری برای کودکان فلج مغزی نوعی تکنیک به نام هیپوتراپی محسوب می شود. از آنجا که حرکات مختلف را به طرفین در کودک ایجاد می کند می تواند به تنظیم مرکز ثقل کمک کند همچنین در کودکانی که دچار شلی عضلانی هستند و حرکات ناگهانی و جهشی اسب می تواند در افزایش تونیسیته عضلات در کودکان سی پی موثر باشد.

 اسب سواری یک تکنیک مهم برای تقویت وستیبولار در کودکان فلج مغزی محسوب می شود .

2- راه رفتن در آب

 پیاده روی در آب به دلیل نیرویی که آب به بدن وارد می کند و خاصیت تعلیقی که ایجاد می شود بسیار بر سیستم تعادلی و بسیار کودکان سی پی تاثیر مفید دارد.

 کودک در این شرایط یاد می گیرد که قدم ها را با الگوی صحیح بر دارد هرچقدر که بدن کودک در آب غوطه ور تر می شود احساس سبکی بیشتری دارد .

فشار آب  باعث افزایش حس عمقی در بدن کودک سی پی نیز می شود.یکی دیگر از مزیت های راه رفتن در آب ایجاد مقاومتی است که از طرف آب بر روی عضلات بدن کودکان سی پی اعمال می شود و باعث تقویت عضله در کودکان فلج مغزی می شود 

3- تمرینات با توپ جیمبال

تمرینات تعادلی بر روی توپ های بزرگ بادی برای کودکان بسیار مفرح و موثر می باشد می توانید کودک را از پشت بر روی انتخاب مانده و با گرفتن پاهای او تاب دادن روی توپ را به جهات مختلف و طرفین انجام دهید.

 این تمرین یکی از تمرین های تقویتی مهم برای وستیبولار در کودکان سی پی میباشد

 همچنین می توانید کودک را در حالت نشسته بر روی توپ قرار دهید و تمرینات فوق را انجام دهید.

 سطح ناپایدار توپ کودک سی پی را مجبور می‌کند که مرکز ثقل را مدام تغییر دهد و نقطه تعادل خود را پیدا کند.

4-  تمرین نفس عمیق

نفس عمیق هم با انبساط قفسه سینه و تقویت عضلات دیافراگم باعث افزایش ثبات تنه و تحریک سیستم وستیبولار در کودکان فلج مغزی می شود یکی از مزایای تمرین تنفس عمیق این است که بدون هیچ تجهیزاتی هر زمان که بخواهید می‌توانید این تمرین را اعمال کنید.

 این تمرین می تواند در حالت نشسته و یا دراز کش انجام شود یکی از مزایای نفس عمیق افزایش حس عمقی در کودکان سی پی می باشد. 

بخش عمده ای از تمرینات متخصصین کاردرمانی برای تقویت وستیبولار ارائه تمرینات ویژه ای است که تاثیر بسزایی برای تمرینات تعادلی و بسیاری کودکان فلج مغزی دارد در صورت تمایل می توانید با تیم کاردرمانی مرکز جامع توانبخشی ایران  همراه شوید تلفن تماس66596151

5- تمرین تاب دادن

یکی از تمرینات اصلی برای تقویت وستیبولار تاب دادن کودکان است لازم به ذکر است حتماً قبل از انجام این تمرین می بایست از پزشکی یا کاردرمانگر خود برای عدم ممنوعیت این تمرین برای کودک سی پی خود اطمینان لازم را کسب کنید به جهت اینکه برای کودکان سی پی دارای تشنج میتواند تمرینات تاب دادن مخاطره‌آمیز باشد .

بازی با تاب به کودک شما کمک می‌کند که چگونه وزن خود را جابجا کند تا تعادل خود را بتواند حفظ کند .

مهارتهای وستیبولار و تعادل ای نقش مهمی را در بهبود راه رفتن و بی‌نیاز کردن آنها از دیگران ایفا می کند هر چقدر کودک مبتلا به فلج مغزی بزرگتر شود سنگین تر خواهد شد و حفظ تعادل و تمرینات بسیار برای آنها مشکل تر می شود لذا ضروری است که مداخله کاردرمانی و تمرینات تعادلی برای آنها هرچه زودتر انجام شود.

 امیدواریم این مقاله در مورد نحوه انجام تمرینات وستیبولار و تعادلی برای شما مفید بوده باشد

 ترجمه توسط تیم پژوهشی مرکز جامع توانبخشی ایران