خمير بازي براي كودكان بسيار سرگرم كننده است.
خمير هاي بازي نرم و رنگارنگ معمولا در كلاس هاي كودكان پيش دبستاني يا در لوازم بازي كودك يك وسيله مهم هستند. خمير بازي را ميتوان خريداري كرد يا به راحتي آن را با سه يا چهار ماده اوليه در خانه تهيه كرد.

كودكان خمير بازي را دوست دارند. خمير بازي نرم و شكل پذير است و ميتوانند آن را به هر شكلي كه دوست دارند دربياورند.
خمير بازي را مي توان له كرد، ورز داد، صاف كرد، با نوك انگشتان فشار داد و يا خلاقانه با قالب به شكلهاي مختلف درآورد.
مي توان اشيائي مانند دكمه را به آن اضافه كرد و تعداد فعاليتهايي كه ميتوان با آن انجام داد را افزايش داد!
خميربازي تقريبا هميشه تجربه مثبتي براي كودك به همراه دارد؛ زيرا هیچ روش درست یا غلطي برای بازي با آن وجود ندارد و كودكان هميشه با خلاقيت هاي خود احساس شادي و موفقيت مي كنند.

اما آیا به عنوان ابزاری ارزشمند برای آماده سازی بچه ها برای رفتن به مدرسه مورد توجه قرار می گیرد؟
خاصیت انعطاف پذیر خمیربازي باعث جذابیت آن در اكتشاف و خلاقيت كودكان مي شود و همزمان به آرامي سبب ايجاد قدرت در مهارت هاي حركتي ظريف دست كودك مي شود.
رشد و تكامل بسیاری از عضلات کوچک انگشتان و دست یک پیش شرط مهم برای نوشتن است. به دلیل کمبود فرصت های بازی، تعداد زیادی از كودكان بدون كسب مهارت هاي حركتي لازم برای کنترل مداد به سن مدرسه می رسند.
هر فعاليت و بازي متفاوتي با خميربازي به جنبه متفاوتی از رشد مهارت هاي حرکتی ظریف دست كودك کمک می کند، اما فايده خمير بازي براي كودك تنها اين نيست و بازي با آن فوايد زيادي به همراه دارد. چه چيز باعث شده اين ماده شگفت انگيز مورد علاقه بازيهاي كودكان باشد و بازي با آن چه فوايدي براي كودك به همراه دارد؟

خمیر طبی چیست؟
در این میان خمیر هایی وجود دارد که به اصلاح خمیر طبی یا خمیر پزشکی نام دارد و در بین جامعه کاردرمانی به خمیرهای پوتی هم معروف است.
این خمیرها معمولاً در رنگ های کرم، زرد، قرمز ،سبز و آبی در بازار موجود است که به ترتیب  درجه سفتی آنها بیشتر می‌شود و در واقع خمیر پوتی آبی از کلیه خمیر ها سفت تر است.
کاربرد این خمیر ها در بین کاردرمانگران برای تقویت دست کودکان سی پی بسیار رایج است.
کار با این خمیر ها با توجه به مانورهای بسیار و تمرینات زیادی که می توان از آنها برای تقویت عضلات ضعیف و آسیب دیده گرفت، بسیار زیاد است.

فوايد خمير بازي:

• تقويت مهارت هاي حرکتی ظریف دست:
بازي با خمير براي رشد و تكامل مهارت هاي حركتي ظريف دستان كودك بسيار مفيد است. هنگامي كه کودک شما با دستانش خميربازي را قالب مي زند، له مي كند، ورز مي دهد، صاف می كند، شکل می دهد و يا آن را به قطعات مختلف برش مي زند، او عضلات دست خود را پرورش داده و تقویت می کند. اين عضلات تقویت شده، به تكامل مهارت های حرکتی ظريف دست کودک کمک می کنند. براي بدست آوردن كنترل بيشتر در مهار تهاي حركتي ظريف، به كودك خود وسايل ديگري مانند چاقوهاي پلاستيكي، قالب شيريني پزي و وردنه بدهيد تا در هنگام خمير بازي از آنها نيز استفاده كند. همچنين آنها مي توانند از اشيايي مانند مهره، دكمه و صدف براي افزودن به كارهاي هنريشان استفاده كنند.

• تقويت مهارتهاي لازم براي نوشتن:
كودكان قبل از يادگيري نوشتن در مدرسه نياز به رشد و تكامل عضلات انگشتان و كنترل مناسب آنها دارند. در دوران پيش دبستاني، كودكان از طريق فعاليت هاي مختلف، اين عضلات را رشد مي دهند. خمير بازي يكي از بهترين فعاليتها براي اين منظور است. هنگامی که کودک شما با خمیر بازی می کند، مهارت pincer grasp او (گرفتن اجسام با انگشت اشاره و انگشت شست) تقويت مي شود. اين مهارت pincer grasp تقويت شده، سبب مي شود مهارت های لازم براي نوشتن در كودك تقويت شود.

• افزايش خلاقيت و تخيل:
هنگامي كه كودك با خمير بازي مي كند، در اصل ماده بي شكلي را در اختيار دارد كه مي تواند آن را به شكل خاص و منحصر به فردي دربياورد.
بازي با خمير گزينه هاي بسيار زيادي را براي كودك فراهم مي كند؛ مانند قالب زدن و به شكل درآوردن خمير به اشكال مختلفي مانند حيوانات، گلها، خوراكيها، وسايل مختلف و ... 
بدين ترتيب کودک را به استفاده از تخیلش تشويق، و خلاقیت او را نيز شكوفا مي كند. حتي اگر كودك تلاش كند شكلي را كه قبلا ديده است را با خمير درست كند، اثر هنري جديدش متفاوت مي شود. همانطوري كه كودكان بزرگتر و در بازي با خمير با تجربه تر مي شوند، آثار آنها جزئيات و خلاقيت بيشتري را نشان خواهند داد.
اگر کودک هنگام بازی با خمیر از قالب هاي مختلف، وردنه و وسایل دیگر استفاده کند، تخیل و خلاقیت او بیشتر تقويت مي شود.

• تكامل هماهنگی دست و چشم:
استفاده از انواع اشکال، قالبها و وردنه هنگام بازی با خمیر بازی باعث می شود هماهنگی چشم و دست کودک بهتر و كامل تر شود.

• بهبود رشد مهارتهاي اجتماعي:
هنگامی که کودک همراه با شما، خواهر و برادر يا همسالانش خمیر بازی می کند تعامل كردن، صحبت درباره مشكلات و پيدا كردن راه حل هايي را براي درست كردن آنچه را كه مي سازد را ياد مي گيرد. بنابراین، بازی با خمیر مهارت های اجتماعی کودک شما را افزایش می دهد.

• افزايش تمركز:
خمير بازي فعاليتي است كه نياز دارد كودك براي مدت زماني آرام بنشيند و بدين ترتيب مي تواند در افزايش تمركز كودك بسيار مفيد باشد.
هر چه كودك بيشتر سرگرم فعاليتي كه با خمير انجام ميدهد باشد، مدت زمان بيشتري تلاش مي كند تا تمركز خود را حفظ كند.

• افزايش کنجکاوی و آگاهي:
هنگامی که کودک شما دو خمیر رنگی مختلف را با هم مخلوط می کند و رنگ جدیدی را کشف می کند یا هنگامی که او یاد می گیرد خمیر بازی را به اشکال مختلف دربياورد، حس کنجکاوی او تقويت مي شود. كودك از طريق خمير بازي، با مفاهيم علمي مانند بافت مواد يا نحوه تغيير آنها آشنا مي شود. به عنوان مثال، شما مي توانيد با افزودن كمي آب، بافت خمير را تغيير دهيد تا نرم تر يا سخت تر شود؛ يا مواد ديگري مانند شن و ماسه را با خمير مخلوط كنيد.
همچنين هنگامي كه كودك درحين خمير بازي سوالات مختلفي را مي پرسد، به افزايش دانش و آگاهي و رشد و تكامل كلي او كمك مي شود.
بنابراین دفعه بعدی كه کودكتان از شما می خواهد که خمیر بازی کند، نه تنها او را تشویق کنید، بلكه با او در بازي همراه شويد و به او کمک کنيد تا زمان بازي بسيار مفيدي را داشته باشد.

• يادگيري خواندن و شمارش:
پیروی از یک روش طرز تهيه برای خمیر بازي خانگي، فرصت بسيار خوبي برای آموزش خواندن و اندازه گيري به کودک است. افزودن اشیائي كوچك مانند مهره یا دکمه می تواند فرصتی عالی برای یادگیری مفهوم اعداد و شمارش را براي كودك فراهم كند. استفاده از وسايلي مانند برش زن كيك نيز، امكان ايجاد اشكال هندسي مختلف را براي كودك فراهم مي كند.
همچنين خمير بازي، يك روش مناسب براي قالب زدن و درست كردن حروف الفبا و اعداد و بازي با آنهاست. اين گونه فعاليتها براي آموزش نوشتن به كودكان مفيد است.

• خاصیت درماني و  آرامش بخشي:
همانطور كه در ابتدا ذكر شد، خمیر بازی فعالیتی است که کودکان تقريبا همیشه با آن تجربه مثبتی دارند. ماهيت خمير بازي به گونه اي است كه بازي با آن حالت آرامش بخش و درماني دارد. حتي برخي از بزرگسالان نيز نمي توانند در برابر بازي با آن مقاومت كنند!
آیا کودک شما اغلب بی قرار است و در ابراز احساساتش مشكل دارد؟ بازي با خمير مي تواند كودك را آرام كند واسترس او را كاهش دهد. مقداری خمیر بازی به كودك بدهید تا با آن بازی کند. نشستن در یک مکان و له كردن و فشار دادن خمیر بازی، تأثیر بسیار آرامش بخش و تسکین دهنده ای براي كودك خواهد داشت. به علاوه از اين طريق، روش بسيار خوبي برای بیان احساسات كودك در اختیارش قرار خواهد گرفت.

بخش تخصصی کاردرمانی دست موسسه ایران تمرینات ویژه ای را در قالب بازی با خمیر ارایه میکند و با استفاده از خمیر های طبی در گرید های مختلف به تقویت و بهبود حرکات ظریف دست میپردازد. در صورت تمایل میتوانید برای ارزیابی مشکلات دست به گروه ما ملحق شوید.

جهت تماس کلیک کنید 02188242410

چند تمرین ساده خمیربازی برای تقوی انگشتان

نگهداري خمير بازي درون كمد براي جلوگيري از بي نظمي و كثيف كاري، يا حتي قرار دادن آن در محلي كه كودك بازي و فعاليتهاي هنري انجام مي دهد، كافي نيست. بلكه مانند هر ابزار یادگیری ارزشمندی، همانطور که در تصاویر زیر نشان داده شده است، باید به عنوان یك وسيله انگيزشي برای بازی و فعاليت هاي مختلف به كودك معرفی و نشان داده شود:

1- نیشگون گرفتن خمیر

كودك ميتواند خمير بازي را به تنهايي با استفاده از تمام عضلات كوچك دست و انگشتان فشار دهد، له كند، قالب بزند، ورز دهد و صاف كند. در این تمرین خمیر را به صورت کشیده جلو قرار دهید و کودک می بایست به حالت نیشگون گرفتن خمیر را بین انگشت شست و دیگر انگشتان خود فشار دهد این تمرین هم این بسیار مناسبی برای تقویت عضلات وب شست می باشد و در بسیاری از مهارت ها کاربرد دارد

2-چنگ زدن، فشار دادن و صاف كردن خمير بازي با وردنه:

 روش بسيار خوبي براي تقويت عضلات دست و بازو مي باشد. پس از آنكه خمير صاف و پهن شد، مي توانيد قالب هاي شيريني پزي را بياوريد و خمير را قالب بزنيد. صاف کردن خمیر با استفاده از یک تکه چوب یا وردنه هم می‌تواند به تقویت عضلات مچ دست و آرنج و همچنین بازو کمک کند در این تمرین کودک در قالب درست کردن نان میتواند مهارت دست انگشتان خود را محک بزند

3- قیچی کردن خمیر

خمير بازي تمرين بي نظيري براي تقويت مهارت هاي قيچي مي باشد. كودك مي تواند خمير بازي را به شكل "مار" بغلتاند تا بلند و كشيده شود و سپس آن را با قيچي قطعه قطعه كند. استفاده از قیچی های پلاستیکی و دارای محافظ می تواند این تمرین را در شرایط امن تری اجرا کند.
مهارت قیچی کردن یکی از مهارت های مهم در دستان کودکان است که به واسطه ی هماهنگی بین انگشت شست و سایر انگشتان شکل می گیرد و با قیچی کردن لوله های باریک خمیری می توان این عضلات را تقویت کرد.

4- برش خمیر با چاقو پلاستیکی

با خمير بازي مهارت های روزمره زندگی مانند نحوه استفاده از چاقو را با كودك تمرين كنيد! خمير بازي را به شكل يك سوسيس درآوريد و سپس از كودك بخواهيد تا آن را به قطعاتي براي خوردن برش بزند. براي حفظ امنيت كودك، از چاقو و چنگال پلاستيكي استفاده كنيد. در این تمرین با استفاده از چاقو های پلاستیکی و کم خطر یکی از مهارت های روزمره زندگی را می‌توان در کودک تقویت نمود و این کار باعث تقویت عضلات انگشت اشاره و مچ میشود

5-تمرین خمیر و چنگال

از وسایل آشپزخانه مانند چنگال پلاستيكي برای ايجاد شكل هاي منظم روي خمير بازي استفاده کنید و بدين ترتيب يك فعاليت سرگرم كنننده را براي كودك ايجاد كنيد. فشار دادن خمیر با استفاده از چنگال پلاستیکی می تواند علاوه بر درست کردن شکل های مختلف و بهبود تجسم کودک به تقویت عضلات انگشتان دو دست کمک می کند.

6- فرو کردن اجسام در خمیر
از اشيائي مانند دكمه، صدف، سنگريزه يا چوب بستني در خمير بازي استفاده كنيد با فشار دادن اجسام درون خمیر در این تمرین انگشتان دست تقویت میشود. تقویت مهارت گرفتن پینچ یا سکه‌ ای در انگشتان شست و اشاره یکی از مهارت های مهم در کودکان زیر یک سال می باشد که با استفاده از این تمرین می توان این مهارت را در کودک تقویت نمود علاوه بر فشار دادن دکمه ها به داخل خمیر میتوان از کودک درخواست کرد تا دکمه ها را از داخل خمیر بیرون آورد.

7- بازی آشپزی با خمیر
چند ظرف ساده آشپزخانه براي كودك تهیه کنید و به زودی یک وعده غذایی آماده سرو یا یک مغازه شيريني فروشي( قنادي) پر از محصولات جالب خميري برای لذت بردن خواهید داشت. یکی از بازی های مورد علاقه کودکان بازی آشپزی و اصطلاحاً خاله بازی می باشد که با استفاده از خمیر های بازی می توان این مهارت را در کودکان تقویت نمود و ساختن گلوله‌هایی به سایز های مختلف با استفاده از خمیر به مهارتهای درکی فضایی و همچنین تقویت عضلات دست کودکان کمک می کند.

ترجمه توسط تیم پژوهشی موسسه توانبخشی ایران

پیشنهاد میکنیم از مقاله زیر هم دیدن فرمایید :

5 تمرین کاردرمانی برای دست کودکان