کودکاني كه مشکلات پردازش حسی دارند، ميتوانند نسبت به لمس كردن، بیش از حد حساس بوده و یا از حساسیت کمتری برخوردار باشند. این حالت می تواند انجام بيشتر فعاليتها از غذا خوردن گرفته تا حمام كردن را براي آنها چالش برانگيز کند.

در اینجا چند روش برای کمک به کودکاني كه حساسيت لمسي دارند، آورده شده است:

• به کودک قبل از انجام كارهايي كه كودك نسبت به آنها حساس است، پیش آگهی بدهید:
اطمينان حاصل كنيد كه کودک، شما را مي بيند كه به سمتش مي آييد و در مورد كاري که می خواهید انجام دهید، توضیح مي دهيد. به عنوان مثال، سعی کنید از جملاتی مانند: "من باید موهای تورو بشورم يا من ميخوام اول آب روي سرت بريزم " استفاده كنيد.

• براي نشان دادن محبت روش هاي خلاقانه اي را پيدا كنيد:
اگر کودک شما دوست ندارد او را در آغوش بگیرید یا روش هاي دیگری که معمولاً براي نشان دادن محبت به كار مي بريد را دوست ندارد، ممكن است اين گونه برخوردهاي او براي شما ناراحت كننده باشد و احساس طردشدگي پيدا كنيد.
اما شما بهتر است روش متفاوتي را براي نشان دادن "مهرباني و محبت" پیدا کنید. با کودک خود صحبت کنید - شاید تنها لمس مهربانانه روی شانه اش برای برای گفتن "دوستت دارم" بهترین روش باشد و از نظر كودك نيز كاملا قابل قبول و خوشايند باشد.

• به کودک خود کمک کنید تا حد و مرزهايي را براي روابطش تعیین کند:
تماس بدنی می تواند برای کودکانی كه حساسيت لمسي دارند، يك عامل استرس زا باشد. به كودك خود ياد دهيد که به دیگران بگوید که از لمس شدن بیزار است .  به عنوان مثال كودك مي تواند بگويد: "من بغل كردن را دوست ندارم، اما خیلی خوشحالم که شما را می بینم، خاله جون!".



• برای کودکان کم حس احتیاط و ایمنی را گوشزد کنید:
هنگامي كه كودكان نسبت به لمس واکنش کمتری نشان می دهند، ممکن است در شرايطی خاص نظیر اجسام داغ و تیز، ناراحتي و دردی را که انتظار دارید نشان ندهند.
به رویدادهایی اشاره کنید که معمولاً دردناک هستند (ضربه ديدن سر یا سوختگی جزئی).
به كودكتان توضیح دهید که باید به آنها توجه کند و هنگام بروز همچين اتفاقي به دیگران گزارش کند.( همچنين شما مي توانيد به موقعيت هايي در زندگي واقعي يا تلويزيون اشاره كنيد كه كودك چگونه در آنها نسبت به درد واكنش نشان مي دهد).
همچنين مي بايست به کودکان کم حس در مورد موقعيت هايي كه ممکن است خطرناک تلقی نکنند، آموزشهاي لازم داده شود.
زیرا آنها اين گونه موقعيت ها را "احساس" نمی کنند مانند هوای سرد و يخبندان و داغي وسايل.

 

• در هنگام خواب از پتوهاي بيشتري استفاده كنيد:
اگر کودک شما در خواب شبانه مشکل دارد، استفاده از پتوي اضافي يا پتوهايي با وزن بيشتر در هنگام خواب براي انداختن روي كودك كار مفيدي مي باشد. وزن اضافی پتوها می تواند حس عمقی كه برخی از كودكان برای آرام شدن بدنشان نياز دارند را فراهم کند.
همچنین می توانید "پتوهای سنگين" را خریداری کنید. اين پتوها گران هستند، اما فشار لازم را بدون ايجاد گرمای اضافی براي كودك تأمین می کنند.

• اجازه دهيد كودكتان "فعالیت سنگین" انجام دهد:
هنگامي كه کودک شما فعاليت هايي را انجام می دهد که از عضلاتش برای فشار دادن، کشیدن، بالا رفتن، حمل یا بلند کردن اشياء استفاده می کند، از نظر متخصصین کاردرمانی اين گونه فعاليتها "فعالیت سنگین" ناميده مي شود.
اين گونه فعاليتها برای کودکانی که نسبت به لمس كم حس هستند (حساسیت لمسي کمتری دارند)، می تواند به آرامش و سازماندهی بدنشان کمک کند.
برخی از فعاليت ها مانند جاروبرقی و فعالیت هایی مانند دوچرخه سواری، هل دادن سبد خرید، حمل مواد غذایی و حتی بالا رفتن از وسایل در زمین بازی همگی نمونه هایی از کارهای سنگین مي باشند.

• اجازه دهيد کودک لایه لایه لباس بپوشد:
کودکانی که حساسیت لمسي زیادی دارند،
می توانند با لمس و تماس با پارچه هايي با جنس هاي خاص مشكل داشته باشند. همچنین ممکن است نسبت تغيير مدل لباس از آستین بلند به آستین کوتاه یا از شلوار به شلوارك مشکل داشته باشند.
در نظر داشته باشید که به كودكتان اجازه دهید یک سوييت شرت يا ژاكت روي بلوز آستین کوتاه بپوشد و روي لباس هایی كه مي توان آنها را تغيير داد مانند شلوارهايي كه شلوارك هم مي شوند، سرمایه گذاری کنيد. وقتی هوا گرمتر می شود، کودکتان فقط باید به احساس دست و پاهای برهنه عادت کند - نه عادت به مدل يقه هاي جدید یا کمربندهاي متفاوت.

• لباس هايي در رنگها و اندازه های مختلف بخرید:
آیا تاكنون شلوار، جوراب، بلوز یا مدل کفشی که کودکتان به راحتی آنها را می پوشد پیدا کرده ايد؟ بنابرين از آنها بیشترین استفاده را بكنيد! پوشیدن لباسهاي مشابه در رنگهاي مختلف، ممکن است از لحاظ سبک و استايل تنوعي نداشته باشد، ولي راحتي كودك شما را به همراه دارد. حتي مي توانيد به خرید سایز هاي بعدی آنها نیز فکر کنید

• از كودكتان بخواهيد خودش پيش قدم باشد:

پاک کردن لکه اي از صورت کودک یا پیراهن او وسوسه انگیز است. اما برای كودكاني که حساسيت لمسي دارند، بهتر است به لكه ها اشاره كرد و از آنها بخواهيد كه خودشان این كار را انجام دهند.
ممکن است لازم باشد از روش حل مساله با کودکان کوچکتر صحبت کنید. به عنوان مثال مي توانيد بگوييد، " مقداری شکلات روی چونت ريخته، با دستمال تمیز نشد. چرا برای پاک کردنش از دستمال مرطوب استفاده نمی کنی؟ "

 

در مرکز جامع توانبخشی ایران بخشی از حیطه کاردرمانی به درمان مشکلات لمسی و حسی و متد هایی برای بهبود حس عمقی تحت عنوان SI پرداخته شده است .شما هم میتوانید برای درمان کودک خود به تیم ما ملحق شوید

تلفن 234 264 88 021

• مواد غذايي مختلف را امتحان كنيد:
آیا کودک شما از خوردن برخی از غذاها خودداري می کند؟
امتناع از خوردن ممکن است به دليل بافت مواد غذايي باشد، نه طعم و مزه آنها. شما ممکن است نتوانید تفاوت در بافت غذاها را متوجه شوید، اما کودک شما ممکن است اين تفاوتها را متوجه شود. برخي از كودكان کره بادام زمینی ساده را دوست ندارند، اما ممکن است با خوشحالی نوع كرانچي و ترد آنرا بخورند. همچنین ممکن است کودک شما ماست (یا یک ماده غذايي جدید دیگر) را بخورد اما فقط می تواند بافت یک مارک خاص و عطر و طعم آنرا تحمل کند.و یا ممکن است کودک وجود مواد غذایی دانه مانند نظیر لپه در خورشت را نتواند تحمل کند.

• غذاها را به صورت جدا نگه دارید:
کودک شما ممکن است در صورت ترکیب بافت های مختلف غذایی ناراحت شود. اما این بدان معنی نیست که شما همیشه باید یک ظرف جداگانه درست کنید. برای جدا کردن غذاها، بشقاب هايي كه بخش هاي تقسیم شده دارند را در نظر بگیرید.
همچنین می توانید در صورت امكان مواد به كار رفته در غذا را به صورت جداگانه سرو کنید. به عنوان مثال، اگر ماكاروني درست می کنید، مقداری از گوشت، رشته هاي ماكاروني و سبزیجات را قبل از اینکه آنها را با هم مخلوط كنيد براي كودك کنار بگذارید.

• اهميت جنس حوله كودك را در نظر داشته باشيد:
برای برخی از کودکاني كه حساسیت بالايي دارند، مشكل زمان حمام تمیز شدن و ريختن آب روي بدنشان نیست، بلکه مشكل اصلي خشک شدن با حوله است. حوله کودک شما ممکن است برای راحتی بیش از او حد نرم یا زبر باشد. در نظر داشته باشید که کودک خود را برای خرید به همراه داشته باشید تا جنس انواع حوله ها، پارچه های شستشو و ليف را امتحان کند. سپس به كودكتان اجازه دهید راحت ترین آنها را انتخاب کند.

• خريد وسايل هنري و كاردستي كودك را بررسي كنيد:
آیا کودک شما از لمس چیزهای چسبناک، لزج و خيس پرهیز می کند؟ لازم نیست از انجام كارها و پروژه های هنری اجتناب کنید. مي توانيد وسايل مورد نياز براي كارهاي هنري را تغيير دهيد.
به جای چسب مايع، مي توانيد از چسب هاي ماتيكي استفاده كنيد.
همچنین می توانید به جای رنگ های انگشتي و قلمو، روی ماژيك هاي رنگي سرمایه گذاری کنید.
به علاوه، اگر کودک شما با یک متخصص کاردرمانی کار می کند، می توانید با همكاري او برنامه اي را برای تهیه وسایل هنری که برای کودكتان راحت است، تهیه کنید.

• فضایی را برای بازيها و فعاليت هاي كودك درست کنید:
برخي از كودكان به جای دوري از اشياي چسبنده و لزج، به سمت آنها گرایش پیدا می کنند. می توانید سطل های حسی برای بازی کودک خود درست کنید. یک سطل پلاستیکی کوچک را با اشيايي مانند شن، برنج، لوبیا، فوم اصلاح یا آب پر کنید و اسباب بازی های کوچک را به آن اضافه کنید. این فعاليت می تواند در رفع نیازهای حسی کودک کمک کند.

• براي كودك اسباب بازی های ضد استرس تهيه كنيد:
ممكن است كودك شما وسايل ديگران را دستكاري كند. مي توانيد براي او فيجت هاي مناسب( مانند توپ هاي ضد استرس، خمير پاتي، يا نوارهاي لاستيكي) را تهيه كنيد.
كودكان مي توانند اين گونه فيجت ها را با خود همراه داشته و با آنها سرگرم شده و به اين ترتيب مزاحم ديگران نشوند.

 

ترجمه توسط تیم پژوهشی موسسه توانبخشی ایران