مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری طولانی مدت (مزمن) سیستم عصبی مرکزی است. تصور بر این است که چنین وضعیتی یک اختلال خود ایمنی است. حالتی که در آن بدن به اشتباه به خود حمله می‌کند. ام اس یک بیماری غیرقابل پیش بینی است که افراد را به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار می‌دهد.

MS یک بیماری با طیف و گستردگی زیاد است که جنبه‌های مختلف زندگی افراد را تحت تاثیر قرار خواهد داد. برخی ممکن است علائم خفیفی را تجربه کنند در حالیکه برخی دیگر ممکن است علائم به حدی باشد که فرد توانای انجام فعالیت‌های روزمره خود را از دست بدهد. همه این موارد باعث می‌شود که ms یک اختلال ناشناخته به نظر برسد، به همین دلیل آشنایی بیشتر با آن ضروری به نظر می‌رسد. 

ام اس چیست؟

بیماری ام اس (MS)، یک بیماری خودایمنی، مزمن و پیشرونده سیستم اعصاب مرکزی است که باعث اختلال در عملکردهای روزانه افراد خواهد شد. بیماری خودایمنی به این معنی است که سیستیم دفاعی بدن بخشی از خود را به عنوان دشمن شناسایی کرده و به آن حمله می‌کند تا خطر را رفع کند. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن به اشتباه میلین را به‌عنوان یک عامل خارجی و مضر تلقی می‌کند. این حمله‌ی خودایمنی منجر به تخریب میلین و ایجاد ضایعات التهابی در سیستم عصابی مرکزی می‌گردد. رشته‌های عصبی درون سیستم اعصاب مرکزی، توسط غلافی به نام میلین احاطه شده‌اند. این غلاف سفیدرنگ، نقش حفاظتی و تسهیل‌کننده‌ای ایفا می‌کند. میلین، همچون لایه‌ای عایق از رشته‌های عصبی در برابر آسیب محافظت کرده و سرعت انتقال پیام‌های عصبی را افزایش می‌دهد. تخریب میلین، اختلال در هدایت پیام‌های عصبی را به دنبال دارد. پیام‌های عصبی که پیش‌تر به صورت روان و با سرعت بالا در طول رشته‌های عصبی منتقل می‌شدند، اکنون با کندی و اختلال مواجه می‌شوند. در نتیجه سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع دچار آسیب شده و بخشی از عملکرد آن‌ها که کنترل عضلات بدن و بخش‌های مختلف بدن است، دچار اختلال خواهد شد. 

کلینیک جامع توانبخشی ایران با دو شعبه فعال در بلوار کشاورز و مرزداران و به کمک تیم درمانی متخصص خود آماده خدمت رسانی به افراد مبتلا به ام اس است. برای دریافت مشاوره رایگان می‌توانید با شماره زیر در تماس باشید. همچنین جهت دریافت آنلاین نوبت می‌توانید دکمه نوبت اینترنتی را لمس فرمایید:

02188242410

نوبت   اینترنتی

علائم بیماری ام اس

از آنجایی که سیستم عصبی مرکزی مسئولیت کنترل تمامی اعمال بدن را بر عهده دارد و مرکز فرماندهی بدن محسوب می‌شوند، اختلال در انتقال پیام‌های عصبی آن زمینه‌ساز بروز علائم و نشانه‌های متنوعی در بیماران مبتلا به ام اس می‌شود. این علائم ممکن است بخش‌های مختلفی از بدن را درگیر کنند. شناخته‌شده‌ترین علائم بیماری ام اس شامل موارد زیر است:

1-  ضعف عضلانی و اسپاسم

یکی از شایع‌ترین علائم بیماری ms ضعف عضلانی و اسپاسم است که باعث می‌شود فرد نتواند فعالیت‌های روزمره زندگی خود را به آسانی انجام دهد. در مراحل پیشرفته بیماری ضعف و اسپاسم عضلات به حدی زیاد می‌شود که فرد به صورت کامل به دیگران وابسته خواهد شد. البته این شدت علائم در همه افراد دیده نمی‌شود. ضعف و اسپاسم ممکن است در هر بخشی از بدن فرد مانند اندام‌‌ها، صورت و حتی عضلات تنفسی رخ دهد. از طرفی دیگر این علائم می‌توانند دامنه حرکتی مفاصل را کاهش دهند. برای نمونه فرد نمی‌تواند پاهای خود را باز کند و با سرعت و قدرت مناسب به توپ ضربه بزند.

2- اختلالات حس لامسه

سیستم عصبی علاوه بر کنترل حرکات، دریافت و پردازش حس‌های مختلف را نیز انجام می‌دهد. به همین دلیل افراد مبتلا به ms مشکلاتی را در حس لامسه خود تجربه خواهند کرد. این علائم از فردی به فردی متفاوت است و ممکن است شدت آن هم در افراد مختلف یکسان نباشد. بی‌حسی، گزگز، درد و دیس استزی (احساسات غیرطبیعی و ناخوشایند مانند سوزش، داغی یا سرمای شدید) تنها بخشی از اختلالات حسی لامسه در افراد مبتلا به ms است. 

3- اختلالات بینایی

یکی دیگر از حس‌های افراد که ممکن است تحت تاثیر ام اس قرار بگیرد، حس بینایی است. در این حالت ممکن است فرد دوبینی، تاری دید یا نیستاگموس را تجربه کند. در برخی موارد، این اختلالات گذرا هستند و به دنبال بهبود عصب بینایی برطرف می‌شوند. با این حال در برخی موارد دیگر ممکن است  اختلالات بینایی به صورت دائمی باقی بمانند.

4- خستگی و کمبود انرژی

خستگی مفرط یکی دیگر از علائم بیماری ام اس است که می‌تواند بر جنبه‌ای مختلف زندگی افراد اثر بگذارد. این خستگی مفرط و طاقت فرسا است و با خواب و استراحت کافی از بین نخواهد رفت. کمبود انرژی باعث می‌شود که فرد نتواند فعالیت‌های سنگین یا طولانی مدت را انجام دهد. برای نمونه آشپزی فرد دچار اختلال می‌شود یا فرد نمی‌تواند وظایف شغلی خود را به خوبی انجام دهد. 

5- اختلالات بلع و تکلم

اختلالات بلع و تکلم افراد مبتلا به ms ناشی از اختلالات عضلانی است که توانایی کافی برای حرکات دهان و زبان را از دست می‌دهند. در نتیجه فرد نمی‌تواند از این اجزا برای تولید گفتار روان و یک دست استفاده کند. هر چند ممکن است فرد مشکلات شناختی منجر به اختلالات بلع و گفتار را هم تجربه کند، اما عمده مشکلات در این حوزه مربوط به اختلال در عملکرد عضلات حرکتی است. 

6- اختلال شناختی

اختلالات شناختی یکی از علائم شایع و ناتوان کننده در بیماری ام اس است که اغلب مورد غفلت قرار می‌گیرد. این اختلالات طیف وسیعی از فرآیندهای ذهنی را تحت تاثیر قرار می‌دهند و می‌توانند بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به MS تاثیر بسزایی بگذارند. شواهد نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از بیماران مبتلا به MS درگیر درجاتی از اختلالات شناختی هستند. این اختلالات می‌توانند در حیطه‌های مختلفی از جمله حافظه، توجه، تفکر انتزاعی، سرعت پردازش اطلاعات و مهارت‌های حل مسأله بروز پیدا کنند.

عوارض بیماری MS

علاوه بر آنچه که به عنوان علائم بیماری ام اس بیان شد، ممکن است مشکلات دیگری هم برای فرد ایجاد شود که ناشی از خود بیماری نیستند بلکه به دلیل علائم اولیه بروز پیدا می‌کنند. این عوارض می‌توانند به گونه‌ای باشند که زندگی فرد را به صورت کامل تحت تاثیر قرار دهند. مهم‌ترین عوارض بیماری ام اس شامل موارد زیر خواهد بود:

• اختلال در تعادل و هماهنگی حرکتی؛
• از دست دادن کنترل مثانه؛
• اختلالات خلقی؛
• لرزش (tremor)؛
• سرگیجه؛
• مشکلات جنسی؛
• افسردگی؛
• اختلال در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی؛
• مجبور شدن به استفاده از واکر یا ویلچر.

انواع بیماری ام اس

بیماری MS را می‌توان بر اساس سیر پیشرفت بیماری و ترتیب بروز حملات دسته بندی کرد. این دسته بندی به شناخت بهتر و درک پیشرفت بیماری کمک خواهد کرد. در کل بیماری ام اس 4 نوع مختلف دارد که هر کدام از آن‌ها ممکن است سطح متفاوتی از علائم را به دنبال داشته باشند:

1- سندرم جدا شده بالینی (CIS)

سندرم جدا شده بالینی (Clinically isolated syndrome) اولین باری است که سلول‌های سیستم دفاعی بدن به سلول‌های سیستم عصبی حمله می‌کنند. این حمله باعث بروز علائم ام اس خواهد شد، اما به معنای ابتلا به ام اس نیست. در واقع  افرادی که CIS را تجربه می‌کنند، بیشتر احتمال دارد که به ام اس مبتلا شوند. اما گاهی اوقات پس از این حمله فرد حمله دیگری را تجربه نخواهد کرد و به مرور زمان می‌تواند بهبودی خود را به دست بیاورد. CIS ممکن است تک کانونی باشد یعنی یک قسمت از سیستم عصبی را درگیر کند یا بالعکس چند کانونی بوده و بخش‌های مختلف سیستم عصبی مورد حمله قرار گیرند. این حمله معمولا عصب بینایی، ساقه مغز، مخچه، نخاع یا نیمکره‌های مغزی را درگیر می‌کند. برای اینکه بتوان اسم سندرم جدا شده بالینی روی یک اختلال گذاشت باید علائم آن حداقل 24 ساعت طول بکشد و در غیاب تب یا عفونت و بدون علائم بالینی آنسفالوپاتی رخ دهد.

2- ام اس عودت‌کننده-بهبود یابنده (RRMS)

ام اس عودت‌کننده-بهبود یابنده (Relapsing-remitting multiple sclerosis) نوعی از ام اس است که در طی آن افراد مبتلا دوره‌های عود و بهبودی را به تناوب تجربه خواهند کرد. به این معنا که فرد در ابتدا دچار یک حمله خواهد شد و علائمی از بیماری را تجربه می‌کند. سپس برای یک بازه زمانی بیماری فروکش کرده و علائم فرد کمی بهبود پیدا می‌کند. سپس دوباره یک حمله به سلول‌های عصبی فرد صورت می‌گیرد. این چرخه به صورت مداوم ادامه پیدا خواهد کرد و معمولا پس از هر حمله علائم فرد نسبت به قبل شدید‌تر خواهد شد. علائم فرد می‌تواند از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. علاوه بر آن RRMS شایع‌ترین نوع ام اس بوده و حدود 85 درصد مبتلا به ام اس این حالت را تجربه خواهند کرد.

3- ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS)

ام اس پیشرونده ثانویه (Secondary progressive multiple sclerosis) از ام اس عودت کننده-بهبود یابنده سرچشمه گرفته است. در حالت قبلی فرد مبتلا دروه‌هایی از بهبودی را تجربه می‌کرد، اما در SPMS پس از چند دوره عود و بهبودی، دوره‌های بهبودی را از دست خواهد داد و به مرور زمان علائم شدیدتری را تجربه خواهد کرد. در ام اس پیشرونده ثانویه ممکن است حملات عصبی  به قوت خود باقی بمانند، اما دوره بهبودی یا حتی ثبات علائم وجود نداشته و فرد روز به روز شرایط سخت‌تری را تجربه خواهد کرد. 

4- ام اس پیشرونده اولیه (PPMS)

 ام اس پیشرونده اولیه (Primary progressive multiple sclerosis) یکی دیگر از حالت‌های ام اس است. در این حالت پس از اولین حمله عصبی دوره‌های بهبودی را تجربه نخواهد کرد. در واقع به مرور زمان علائم فرد شدیدتر خواهد شد. تفاوت ام اس پیشرونده اولیه و پیشرونده ثانویه در این است که ام اس پیشرونده ثانویه در ابتدا دروه‌هایی از بهبودی را تجربه خواهد کرد و از یک جا به بعد این دوره‌های بهبودی قطع می‌شوند. اما ام اس پیشرونده اولیه از همان حمله اول علائم بدتر می‌شوند و بهبودی را تجربه نمی‌کنند. 

دلایل بروز ام اس

دمیلیناسیون یا تخریب میلین باعث مولتیپل اسکلروزیس می‌شود. میلین پوششی محافظ است که سلول‌های عصبی را احاطه کرده است و علاوه بر محافظت از این سلول‌ها به انتقال سریع‌تر‌ پیام‌های عصبی کمک می‌کند. از طرفی دیگر سیستم ایمنی بدن از کل بدن در برابر بیماری‌ها و عوامل خارجی محافظت خواهد کرد. اما زمانی که بخش‌هایی از بدن را به اشتباه به عنوان عامل بیگانه شناسایی کند، به آن حمله خواهد کرد. در طی بیماری MS این اتفاق برای میلین سلول‌های عصبی رخ خواهد داد. 

این که چه عاملی باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن میلین‌ها را به عنوان دشمن شناسایی کند و به آن‌ها حمله کند، هنوز برای ما به صورت یک راز باقی مانده است. با این وجود دانشمندان عوامل را در بروز بیماری ام اس موثر می‌دانند:

 

• سیگار کشیدن: مصرف دخانیات به عنوان یکی از عوامل بسیار قوی بیماری‌زا شناخته می‌شود که در مورد ام اس هم ممکن است کشیدن سیگار یکی از دلایل این بیماری باشد. حتی قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار هم ممکن است این حالت را تشدید کند. 
• قرار گرفتن در معرض سموم: در صورتی که فرد به طور مداوم در معرض سموم مختلف مانند آفت کش‌ها باشد، احتمال اینکه به ام اس مبتلا شود به طرز چشمگیری بیشتر خواهد شد.
• قرار گرفتن در معرض یک ویروس: برخی از ویروس‌ها ممکن است  سیستم ایمنی بدن را هدف قرار داده  و آن را به اشتباه بیندازند به گونه‌ای که به سلول‌های عصبی خودش حمله کند.  ویروس اپشتین بار که عامل بیماری  مونونوکلئوز عفونی است چنین اثری به جای می‌گذارد. 
• استعداد ژنتیکی: در صورتی که یکی از اعضای خانواده بیولوژیکی افراد به ام اس مبتلا باشد، احتمال بروز آن در فرد نسبت به افراد دیگر بالا خواهد بود.
• چاقی در دوران کودکی.
• سطوح پایین ویتامین D.

 

نحوه تشخیص بیماری ام اس

برای برخی از بیماری‌ها آزمایش‌های مشخصی وجود دارد که به کمک آن به طور قطعی می‌توان ابتلا یا عدم ابتلا را به صورت قطعی بیان کرد. اما متاسفانه برای بیماری ام اس چنین امکانی در دسترس نیست. بنابراین برای تشخیص آن ممکن است لازم باشد که سایر علل احتمالی علائم رد شوند. همچنین اگر فرد تنها یک حمله را تجربه کرده باشد امکان تشخیص بسیار پایین است. زمانی تشخیص بیماری ms امکان پذیر می‌شود که فرد حداقل 2 حمله جداگانه را پشت سر گذاشته باشد. برخی از روش‌هایی که می‌توانند در تشخیص بیماری ام اس به کار گرفته شوند، شامل موارد زیر است:

1- بررسی علائم بالینی

بررسی علایم بالینی اولین گام در تشخیص ام اس است. پزشکان متخصص مغز و اعصاب با بررسی دقیق شرح حال بیمار به دنبال الگوهای خاصی از علائم و نشانه‌ها می‌گردند. متخصص مغز و اعصاب ناهنجاری‌ها، تغییرات یا ضعف در بینایی، حرکات چشم، قدرت دست یا پا، تعادل و هماهنگی، گفتار و رفلکس‌ها را بررسی می‌کند. در صورتی که پزشک متخصص به ام اس مشکوک باشد برای تائید تشخیص خود به روش‌های دیگر متوصل می‌شود. 

2- MRI

MRI یکی از ارکان اصلی تشخیص ام اس به شمار می‌رود. این روش تصویربرداری با ایجاد تصاویری با جزئیات بالا از مغز و نخاع به شناسایی پلاک‌های التهابی و آسیب‌های ناشی از دمیلینه شدن (آسیب به غلاف میلین) کمک می‌کند. در تصاویر MRI بیماران مبتلا به ام اس معمولا پلاک‌های متعدد و پراکنده‌ای در نواحی مختلف سیستم عصبی مرکزی قابل مشاهده است.

3- تست پتانسیل برانگیخته

تست‌های پتانسیل برانگیخته، فعالیت الکتریکی را در نواحی مغز و نخاع در پاسخ به محرک‌های خاص اندازه‌گیری می‌کنند. این آزمایش‌ها شامل الکترودهایی است که روی قسمت‌های خاصی از پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن فرد قرار می‌گیرند و یک محرک (مانند تصاویر، صداها یا پالس‌های الکتریکی) ارسال می‌کنند. الکترودها پاسخ سیگنال الکتریکی مغز و اعصاب شما به محرک را رصد می کنند.

تست‌های پتانسیل برانگیخته میزان و سرعت رسیدن سیگنال‌های عصبی به مغز را ثبت می‌کنند. آن‌ها می توانند آسیب هایی را در طول مسیرهای عصبی و مغزی پیدا کنند که آنقدر ظریف هستند که در طول معاینه عصبی نشان داده نمی شوند. آسیب همچنین ممکن است هنوز برای شخص قابل توجه نباشد. پزشکان متخصص از این آزمایش در کنار سایر روش‌ها برای تشخیص بیماری ms استفاده می‌کنند. 

4- پونکسیون کمری

پونکسیون کمری روشی است برای دسترسی به مایع مغزی نخاعی. این مایع اطراف مغز و نخاع را گرفته و از آن‌ها در برابر ضربات و برخورد با استخوان جمجمه و مهره‌ها جلوگیری می‌کند. در پونکسیون کمری به کمک یک سوزن مقداری از مایع مغزی نخاعی از ناحیه کمر استخراج می‌شود. از این نمونه برای بررسی وجود انواع بیماری‌های نورولوژیک مانند ام اس می‌توان استفاده کرد.

تشخیص بیماری ام اس با آزمایش خون

به کمک آزمایش خون نمی‌توان بیماری ام اس را تشخیص داد. در واقع کارکرد این روش بیشتر برای رد سایر دلایل است. مخصوصا این آزمایش می‌تواند به عنوان جدا کننده نورومیلیت اپتیکا از ام اس کاربرد داشته باشد. این دو بیماری بسیار شبیه هم هستند و ممکن است به جای هم اشتباه گرفته شوند.

تست ام اس در خانه

با توجه به موارد بالا امکان تشخیص ام اس در خانه وجود ندارد. چرا که اصولا بسیاری از تجهیزات مورد استفاده در تشخیص بزرگ بوده و امکان جابجایی آن‌ها وجود ندارد. بررسی علائم ام اس در خانه می‌تواند به شما درکی بدهد که فرد مشکوک به بیماری است یا خیر. البته برخی از مراکز آزمایشگاهی  ممکن است خدمات پونکسیون کمری در منزل را ارائه دهند. اما به صورت کلی برای تشخیص ام اس باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنیم. 

اهمیت تشخیص زودهنگام و مدیریت بیماری ام اس

بیماری ms یک اختلال پیشرونده است و به مرور زمان فرد علائم شدیدتری را تجربه خواهد کرد. اما تشخیص زودهنگام و شروع درمان می‌تواند این روند را کند و حتی متوقف کند. هر چه این درمان سریع‌تر شروع شود امکان کنترل بیماری بیشتر است. برعکس در مراحل پیشرفته بیماری امکان بهبودی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.

درمان‌ بیماری ms

درمان مولتیپل اسکلروزیس بر به حداقل رساندن آسیب در آینده، مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض تمرکز دارد. برای نمونه این اختلال باعث می‌شود که فرد نتواند مانند قبل در اجتماع مشارکت داشته باشد، همین موضوع ممکن است خود را در قالب افسردگی نشان دهد. هدف درمان این است که علائم و عوارض بیماری را کاهش دهد. روش‌های زیر ممکن است در درمان ام اس مفید واقع شوند:

1- دارو درمانی

درمان‌های دارویی مورد استفاده برای ام اس به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. دسته اول مانع از حملات بیشتر می‌شوند. این داروها عموما سیستم ایمنی بدن را سرکوب خواهند کرد و از این طریق مانع از ایجاد حملات بیشتر به سلول‌های عصبی خواهند شد. دسته دوم داروهایی هستند که علائم بیماری پس از حمله را کاهش خواهند داد. این داروها بیشتر بر درمان علائم متکی هستند و توانایی از بین بردن علت اصلی بیماری را ندارند. برای نمونه داروهای کنترل کننده اسپاسم عضلانی کمک می‌کنند که فرد کارهای خود را ساده‌تر انجام دهد. اما بیماری کماکان باقی است.

اگر بدن فرد در بحبوحه حمله ام اس به برخی داروها به خوبی پاسخ ندهد، ممکن است پزشک مراجع تعویض پلاسما (پلاسمافرزیس) را توصیه کند. این روش در به حداقل رساندن آسیب ناشی از یک حمله مداوم به جای جلوگیری از حملات اضافی در دراز مدت موثرتر است.

2- کاردرمانی

بیماری ms می‌تواند بر توانایی فرد در انجام بسیاری از کارهای روزمره تاثیر بگذارد. کاردرمانی یکی از ارکان اصلی توانبخشی بیماران مبتلا به ام اس است و نقش مهمی در بهبود استقلال و ارتقای کیفیت زندگی آن‌ها ایفا می‌کند. کاردرمانگران متخصص، با ارزیابی دقیق وضعیت بیمار و شناسایی چالش‌های وی در انجام فعالیت‌های روزمره، برنامه درمانی اختصاصی برای هر فرد طراحی می‌کنند. این برنامه درمانی بر حداکثر کردن استقلال بیمار در زمینه‌های مختلف زندگی، از جمله: خودمراقبتی (لباس پوشیدن، استحمام، غذا خوردن و انجام امور بهداشتی)، فعالیت‌های منزل (آشپزی، نظافت و مرتب کردن خانه)، حرفه و اشتغال (تعدیل محیط کاری برای تسهیل انجام وظایف و ارتقای بهره‌وری) و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و اوقات فراغت تمرکز دارد.

از طرفی دیگر کاردرمانگران در مدیریت انرژی به افراد کمک می‌کنند که با خستگی ناشی از ام اس کنار بیایند تا بتوانند فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهند.

3- فیزیوتراپی

فیزیوتراپی یکی از ارکان اصلی توانبخشی بیماران مبتلا به ام اس است و نقش مهمی در بهبود عملکرد حرکتی، کاهش علائم و ارتقای کیفیت زندگی آن‌ها ایفا می‌کند. فیزیوتراپیست‌های با ارزیابی دقیق وضعیت بیمار، به دنبال شناسایی نقاط ضعف و محدودیت‌های حرکتی وی می‌باشند. بر اساس این ارزیابی، برنامه درمانی اختصاصی برای هر فرد طراحی می‌شود که بر موارد زیر تمرکز دارد:

 

تقویت عضلات: با استفاده از تمرینات قدرتی مناسب، فیزیوتراپیست به تقویت و حفظ قدرت عضلانی بیمار کمک می‌کند که منجر به بهبود عملکرد حرکتی و تسهیل فعالیت‌های روزمره می‌شود.

بهبود دامنه حرکتی: تمرینات کششی و تکنیک‌های دستی می‌توانند به افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل و بهبود دامنه حرکتی بیمار کمک کنند.

تمرینات تعادلی: با انجام تمرینات تعادلی خاص، فیزیوتراپیست به بیمار در حفظ تعادل و کاهش خطر زمین خوردن یاری می‌رساند.

کاهش درد و اسپاسم عضلانی: فیزیوتراپیست‌ها از روش‌های مختلفی مانند الکتروتراپی، ماساژ درمانی و تکنیک‌های دستی برای کاهش درد و اسپاسم عضلانی افراد مبتلا به ام اس استفاده می‌کنند.

آموزش الگوهای حرکتی صحیح: فیزیوتراپیست به بیمار در یادگیری الگوهای صحیح راه رفتن، نشستن و سایر حرکات کمک می‌کند که منجر به بهبود عملکرد حرکتی و کاهش مصرف انرژی می‌شود.

4- گفتاردرمانی

بیماری ام اس می‌تواند بر بخش‌هایی از سیستم عصبی مرکزی که مسئول کنترل عضلات مرتبط با گفتار و بلع هستند، تاثیر بگذارد. این امر می‌تواند منجر به بروز طیف وسیعی از اختلالات گفتاری در بیماران مبتلا به ام اس شود. اهداف گفتاردرمانی در بیماران مبتلا به ام اس ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بهبود وضوح و روانی گفتار؛
• افزایش قدرت و هماهنگی عضلات گفتاری؛
• ارتقای مهارت‌های ارتباطی غیرکلامی، مانند زبان اشاره یا استفاده از وسایل کمکی ارتباطی؛
• آموزش استراتژی‌های جبرانی برای برقراری ارتباط موثر با وجود محدودیت‌های گفتاری؛
• تمرین بلع برای بهبود بلع ایمن و کارآمد غذا و مایعات، در صورت وجود مشکلات بلع.

علاوه بر موارد ذکر شده، گفتاردرمانگران می‌توانند در مدیریت اسپاسم عضلانی مرتبط با ام اس نیز نقش داشته باشند. برخی از تکنیک‌های خاص گفتاردرمانی می‌توانند به کاهش اسپاسم در عضلات صورت و گردن کمک کرده و به تسهیل گفتار و بلع یاری رسانند.

سخن پایانی

مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مزمن التهابی سیستم عصبی مرکزی است که غالبا در سن جوانی تشخیص داده می‌شود. این بیماری با حمله سیستم ایمنی بدن به میلین، غلاف محافظ سلول‌های عصبی، ایجاد می‌شود. تخریب میلین منجر به اختلال در انتقال پیام‌های عصبی و بروز علائم متنوعی در فرد می‌شود.

علائم ام اس بسیار متنوع هستند و می‌توانند بخش‌های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند. از جمله شایع‌ترین این علائم می‌توان به ضعف عضلانی، اسپاسم، اختلالات حسی، اختلالات بینایی، خستگی، اختلالات بلع و تکلم، اختلالات شناختی و مشکلات تعادل و هماهنگی حرکتی اشاره کرد. علت دقیق بیماری ام اس هنوز ناشناخته است. با این حال، عوامل مختلفی مانند ژنتیک، عوامل محیطی و عفونت‌های ویروسی در بروز آن نقش دارند. درمان ام اس قطعی نیست و هدف از آن کنترل بیماری، کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت آن است. روش‌های درمانی مختلفی مانند دارو درمانی، کاردرمانی، فیزیوتراپی و گفتاردرمانی برای بیماران مبتلا به ام اس در نظر گرفته می‌شود.

در این نوشته تلاش کردیم اطلاعات کاملی در مورد ms در اختیار شما قرار دهیم. در صورتی که در این مورد سوالی دارید، می‌توانید از طریق فرم زیر آن را مطرح کنید تا همکاران ما در سریع‌ترین زمان ممکن به آن پاسخ دهند.