بخش گفتاردرمانی این مرکز مجهز به سیستم آموزش نرم افزاری می باشد
:مجموعه اختلالاتی که متخصصين گفتار درماني اين مرکز به درمان آنها مي پردازند شامل موارد ذيل مي باشد
1-اختلات زبان درکي وبياني رشدي (مانند اتيسم واختلالات نافذ رشد،سندرم داون،اختلالات متابوليک،کم شنوايي،فقرمحيطي وآموزش و...)
2-اختلالات يادگيري اشکالات خواندن ونوشتن
3-اختلالات مغزي (مشکلات گفتاري ناشي از فلج مغزی ،آسيب مغزي وبيماريهاي پيشرونده سيستم عصبي)
4-نارواني گفتار (لکنت،پريده گويي)
5-اختلالات صوتي
6-اختلالات توليد (مشکل در تلفظ حروف )
فهرست مطالب این مقاله :
گفتاردرماني چيست
آيا کودک من نياز به گفتاردرماني دارد
گفتاردرماني از چه سني آغاز ميشود
چرا کودکمان به گفتار درماني نياز دارد؟
کی باید به گفتاردرماني مراجعه کرد؟
نارسايي کلامي چيست
تمرينات گفتاردرماني در منزل
مزيت هاي گفتاردرماني
گفتاردرمانگر کيست
بازارکار گفتار درماني
مراحل رشد طبیعی گفتار کودکان
گفتاردرماني چيست؟
گفتاردرماني يکي از شاخه هاي علوم توانبخشي است
اگر کودک شما داراي اختلال گفتاري باشد و اين اختلال در تلفظ کلمات مشکل ايجاد کند، گفتار درماني مي تواند به بهبود زبان، نعامل کودک، و مهارت هاي کلامي کمک کند.
گفتار درماني يک درمان پزشکي مداخله اي است که بر بهبود گفتار کودک و توانايي هاي درک و بيان زبان تمرکز دارد. متخصصان گفتار، و يا آسيب شناسان گفتار و زبان، متخصصاني هستند که اين خدمات را ارائه مي دهند.
گفتاردرماني شامل دو جزء است:
1) آماده سازي دهان وزبان براي توليد صداها و شکل دادن کلمات و جملات (براي تفسير، سخن گفتن، و تنظيم صدا)
2) درک و بيان زبان (براي استفاده از زبان از طريق نوشته هاي تصويري، بدن، و استفاده از زبان از طريق سيستم هاي ارتباطي جايگزين مانند کامپيوترها).
علاوه بر اين، نقش گفتاردرمانگرها در درمان اختلالات بلع و مشکلات تغذيه بسيار اهميت دارد
آيا کودک من نياز به گفتاردرماني دارد؟
بعضي از کودکان ممکن است تلفظ عالي داشته باشند و حتي ممکن است زود صحبت کنند، اما ممکن است به گفتار درماني براي بهبود درک زبان يا فرآيند استفاده از زبان کلامي و بدني مناسب در شرايط اجتماعي براي اهداف روزمره مانند درخواست ها، ارتباط با دوستاننياز داشته باشند
نياز به گفتار درماني برخي کودکان ممکن است به دليل شرايط پزشکي مانند آسيب مغزي فلج مغزي يا عفونت باشد که بر توانايي آنها در برقراري اثر منفي مي گذارد.
گفتاردرماني از چه سني آغاز ميشود؟
اين موضوع کاملا به نوع مشکل کودک بستگي دارد خدمات گفتاردرماني اغلب در سن کودکي آغاز مي شود ودر صورت وجود مشکل همچنان ادامه مي يابد تا اينکه کودک به مدرسه برود و با زبان نوشته شده ارتباط برقرار مي کنند.
نکته حایز اهمیت این است که تشخیص به موقع و مداخله سریع گفتاردرمانی به مراتب پاسخ دهی به درمان را مهیا تر میکند عموما گفتاردرمانی در کودکان منهای مشکلات بلع از دو سالگی آغاز میگردد.
کودک، ممکن است به اوتيسم يا اختلال شنوايي نيز به گفتار درماني نياز داشته باشد؛ زيرا اين بيماري توانايي برقراري ارتباط را تحت تاثير قرار مي دهد.
از کجا بفهميم که کودکمان به گفتار درماني نياز دارد؟
اگر ديگران حرف زدن کودک را کاملا متوجه نشوند.
اگر کودک درحرف زدن با کلمات درگير است.
حرف زدن کودک با لکنت، تکرار، طولاني شدن انجام ميشود.
کودک در مهارت هاي اجتماعي، دوست يابي، برقراري ارتباط و مشارکت با ديگران مشکل دارد
کودک در بلع و جويدن اختلال دارد .
مواردي که بايد حتما به گفتاردرماني مراجعه کرد؟
1- کم شنوايي يا ناشنوايي
2 - اشکال در تلفظ اصوات گفتاري
3 - اختلال در بلع
4 - تاخير در شروع گفتار در کودکان
5 - در صورت تشخيص بروز هر يک از اختلالات فلج مغزي، اوتيسم، اختلال يادگيري
6 - عدم برقراري ارتباط کلامي يا غير کلامي از سوي کودک
7 - اشکال در درک کلام و گفتار ديگران
نارسايي کلامي چيست و کار يک گفتاردرمانگر در اين زمينه چيست؟
يک گفتاردرمانگر ممکن است يک ناتوانايي يادگيري مرتبط با زبان را در يک دانش آموز شناسايي کند. مشکلات زبان مي تواند تاثير زيادي بر توانايي کودک براي نوشتن داشته باشد. به منظور نوشتن، کودکان بايد قادر باشند ايده هاي خود را به کلمات و اين کلمات را به جملات تبديل کنند.گفتاردرمانگر مي تواند به ايجاد اين مهارت ها کمک کند." براي درمان اين موضوع، گفتاردرمانگران ارزيابي هاي تخصصي را انجام مي دهند و با معلمان کودک مشورت مي کنند تا کلاس هاي کودک بصورت هدفمند روي بهبود زبان کودک تاثير بگذارد.
درمان ممکن است فردي باشد يا شامل يک گروه کوچک از همسالان باشد که با چالش هاي اجتماعي و ارتباطي مشابه مواجه هستند. در هر دو حالت، هدف اين است که زبان و کلام کودک را درگير کنيد.
برنامه هاي گفتاري يک گفتاردرمانگر نه تنها ارزيابي و درمان مشکلات گفتاري، زبان و مشکلات شناختي است، بلکه بر بلعيدن و تغذيه نيز تمرکز دارد . بيشترکودکاني که در صحبت کردن مشکل دارند، مشکلاتي درزمينه تغذيه ندارند،اما برخي کودکان با نيازهاي ويژه مانند فلج مغزي ممکن است مشکلاتي در اين خصوص داشته باشند مثلا در حرکت دادن زبان، فک و لب ناتوان باشند گفتاردرمانگران در اين زمينه از تمريناتي نظير فوت کردن شمع و نوشيدن با ني و حباب درست کردن و ماساژهاي تخصصي براي تقويت عضلات دهان و زبان استفاده ميکنند
تمرينات گفتاردرماني قابل اجرا در منزل:
در اين مبحث سعي نموده ايم تا به صورت ساده و کاربردي آموزش‌هاي لازمرا در اين جهت به خانواده هاي گرامي ارائه بدهيم
معمولا علل آبريزش شامل اين موارد است : کنترل حرکتي دهاني ضعيف،کاهش تواتر بلع غير ارادي و کاهش آگاهي حسي لازم براي بلع. تکنيک هايي که جهت تسهيل سازي به کار برده مي شوند شامل سرد کردن ، برس کشيدن، ارتعاش، دستورزي، مالش دادن و تمرينات حسي حرکتي ناحيه دهان مورد بررسي قرار مي گيرد و در پايان به اصول کلي دستوري اشاره مي شود .
اين تکنيک ها منجر به طبيعي شدن تون عضلاني عضلات صورت مي شود و با تشديد درون داد حسي به افزايش آگاهي حسي و تمايز اندام ها کمک مي کند. بهتر است تکنيک هاي تسهيل سازي را به تدريج افزايش دهيم تا سطح عمل فرد نسبت به آنها افزايش يابد چرا که ممکن است بعضي افراد در ابتدا نسبت به اين تحريکات مخالفت نشان دهند.
سرد کردن :
به کار بردن يخ مستقيما بر روي عضله هدف ، تون عضلاني را بهبود بخشيده و باعث افزايش آگاهي حسي مي شود. براي به حد اکثر رساندن اثر اين روش يک فعاليت دهاني مثل خوردن يا تمرينات دهاني بايد بلا فاصله بعد از سرد کردن انجام شود.
طريقه ي اجراي سرد کردن روي صورت :
- فشار ثابت و يکنواخت را در جهت حرکت عضله به آن وارد کنيد.
- ابتدا نواحي خارج دهان و بعد نواحي داخل دهان را سرد کنيد
بسته به ميزان تحمل فرد و اثر بخشي اين روش، يخ براي مدت ? تا ?? ثانيه استفاده مي شود.
هنگام استفاده از روش سرد کردن بايد موارد زير را مد نظر قرار داد :
-سرد کردن در بعضي موارد مثل افراد صرعي که منجر به حملات شود يا در افرادي که منجر به اسپاستيسيتي شود مضر است .
-سرد کردن در افرادي که بيش حساس هستند سبب ايجاد ناراحتي مي شود .
-مکيدن يخ براي افراد مبتلا به تانگ تراست شديد توصيه نمي شود.
جهت مشاهده تمرينات گفتاردرمانی بيشتر به اينجا کليک کنيد
گفتاردرمانگر کيست :
گفتاردرمانگردر ايران بايد حداقل داراي مدرک کارشناسي در زمينه آسيب شناسي گفتار زبان باشد. گفتاردرمانگربايد عضو انجمن گفتاردرماني و سازمان نظام پزشکي باشد.تجربه و سنوات کاري براي يک گفتاردرمانگر بسيار مهم و حايز اهميت است ،هم چنين گفتار درمانگر بايد انعطاف پذير و صبور باشد. فرد گفتار درمانگر مي تواند در مدارس معمولي و استثنايي مشغول به کار شود و به کودکاني که اختلالات شنوايي، زباني و يادگيري دارند کمک کند تا مشکل خود را برطرف کنند.
به غير از موارد ذکر شده يک گفتاردرمانگر بايد ويژگيهاي زير را نيز داشته باشد:
قابليت ايجاد ارتباط خوب و نزديک با مراجعان در هر سني
داشتن صبر و حوصله زياد
خلاقيت در انتخاب روش هاي درماني متناسب با وضعيت مراجعان
توانايي حل مساله
توانايي ايجاد انگيزه در مراجعان براي انجام تمرينات و ادامه دادن جلسات درمان
توانايي آموزش به والدين و اطرافيان فرد براي تمرين کردن با او
توانايي کار فردي و تيمي
توان استفاده از کامپيوتر و اينترنت
آشنايي با زبان انگليسي ( به دليل محدود بودن منابع فارسي)
آشنايي با زبان هاي محلي (براي مراجعان خاص)
فوايد , مزيت هاي گفتار درماني چيست؟
گفتاردرماني مي تواند به کودکان کمک کند تا به وضوح صحبت کنند. و به آنها اعتماد به نفس بالاتري در زمينه ارتباط با ديگران ميدهد
گر کودک دچار اختلالات خواندن و نوشتن باشد، گفتار درماني به او کمک مي کند تا حروف را بهتر درک کند، صداها و حروف را بهتر تشخيص دهد، مطالعه درست تري داشته باشند. کودکاني که داراي لکنت زبان هستند، با مراجعه به مراکز گفتار درماني، مي توانند در هر سني تحت درمان و بررسي مشکلات ريشه اي لکنت قرار بگيرند . کودکان داراي مسائل زبان مي توانند از گفتار درماني اجتماعي، احساسي و علمي بهره مند شوند.
فرصت شغلي و بازارکار گفتار درماني:
گفتار درمانگران در ايران مي تواند در بخش دولتي يا خصوصي استخدام شود. مکان هايي که ممکن است به تخصص او احتياج داشته باشند شامل بيمارستان ها، کلينيک ها، مراکز توانبخشي، مدارس، زندان ها، آسايشگاه ها، پرورشگاه ها، مهد کودک ها و... مي باشند. گفتار درمانگر با کسب تجربه لازم و داشتن شرايط مورد نظر ( از جمله داشتن مدرک کارشناسي يا بالاتر، داشتن سابقه کار5 ساله براي تاسيس دفاتر گفتاردرماني در تهران و کرج و 3 ساله براي شهرستان ها) مي تواند دفتر مستقل راه اندازي کند.
تعداد متخصصان گفتار درماني به نسبت نياز کشور، کمتر بوده و در نتيجه فرصت هاي شغلي خوبي در بازارکار اين شغل وجود دارد. شغل گفتار درماني از مشاغل نو و جديد در کشور است و سابقه طولاني ندارد. بنابراين قابليت رشد و پيشرفت خوبي داشته و پيش بيني مي شود از آينده شغلي خوبي نيز برخوردار باشد.
جهت آشنایی شما با مراحل رشد طبیعی گفتار در کودکان جول زیر را مطالعه فرمایید
مراحل رشد طبیعی گفتار کودکان :
مراحل رشد زبان از تولد تا ۵ سالگی
* مراحل رشد گفتار کودک از تولد تا ۶ ماهگی
به طور مکرر بغبغو و غرغر میکند و صداهای خوشایند و لذت بخش تولید میکند
از گریه‌های متفاوت برای بیان نیازهای مختلف استفاده میکند
وقتی با او صحبت می‌شود لبخند می‌زند.
بین صدای افراد تمایز قائل می‌شود.
به گفتار گوش می‌دهد.
هنگام غان و غون از واجهای m/p/d/ استفاده میکند.
از صداهای گفتاری یا اشارات برای خواسته‌ها استفاده میکند.
نسبت به نه و تغییر تن صدا واکنش نشان می‌دهد.
مراحل رشد گفتار کودک از 7تا 12 ماهگی
مفهوم نه را می‌فهمد.
به درخواستهای ساده واکنش نشان می‌دهد.
اسم خودش را می‌شناسد و به آن واکنش نشان می‌دهد.
کلمات مربوط به موارد آشنا را تشخیص می‌دهد. (فنجان، کفش)
با مجموعه صداهای کوتاه و طولانی، غان و غون میکند
برخی از صداهای گفتاری و الگوهای آوایی بزرگسالان را تقلید میکند.
برای جلب توجه به جای فقط گریه از صداهای گفتاری استفاده میکند.
وقتی با او صحبت می‌شود، گوش میکند.
از صداهای گفتاری تقریبا صحیح استفاده میکند.
تغییر غان و غون به گفتار نامفهوم را آغاز میکند.
برای اولین بار از روی قصد و نیت از گفتار استفاده میکند.
اغلب تنها از اسامی استفاده میکند.
خزانه واژگان بیانی او یک تا سه کلمه است.
برای بیان خواسته‌هایش از آوا‌سازی و اشارات خاص استفاده میکند.
مراحل رشد گفتار کودک از 13 تا 18ماهگی
تک کلمه‌ها را تقلید میکند.
از الگوهای آهنگین شبیه بزرگسالان استفاده میکند.
از تکرار و تقلید و گفتار نامفهوم استفاده میکند.
برخی همخوانهای آغازین و تقریبا همه همخوانهای پایانی کلمه را حذف میکند.
اغلب از گفتار نامفهوم استفاده میکند.
از دستورات ساده پیروی میکند.
یک تا سه مورد از اعضای بدن را می‌شناسد.
خزانه واژگان بیانی‌اش ۳ تا ۲۰ کلمه یا بیشتر (غالباً اسامی) هستند.
از ایما اشارات و آوا سازی توأم استفاده میکند.
برای بیشتر اقلام مورد علاقه‌اش، درخواست میکند
مراحل رشد گفتار کودک از 19 تا 24 ماهگی
بیشتر از کلمات استفاده میکند تا گفتار نامفهوم
خزانه واژگان بیانی‌اش ۱۰۰-۵۰ کلمه یا بیشتر است.
خزانه واژگان درکی‌اش ۳۰۰ کلمه یا بیشتر است.
ترکیب کردن اسامی با افعال و اسامی با ضمائررا آغاز کرده است.
استفاده از ضمائر را آغاز کرده است.
عدم ثبات در کنترل صدا هنوز باقی است.
در جمله‌های پرسشی از آهنگ مناسبی استفاده میکند.
به طور تقریبی ۵۰% تا ۲۵% گفتار نامفهوم است.
سوال این چیه؟ را می‌پرسد و پاسخ می‌دهد.
از شنیدن داستان لذت می‌برد.
طبقه‌های اصلی را می‌فهمد (مانند اسباب بازی، غذا)
وقتی نام تصویر کتاب گفته می‌شود آن را می‌شناسد
.
مراحل رشد گفتار کودک از 2 تا 3 سالگی
۵۰% الی ۷۰% گفتارش قابل درک است.
یکی و همه را می‌فهمد.
نیاز به توالت رفتن را به طور شفاهی بیان میکند.
با نامیدن اقلامی را درخواست میکند.
چندین عضو بدن را می‌شناسد.
دستورهای دو قسمتی را پیروی میکند.
از یک تا دو پرسش واژه استفاده میکند.
از کلمه‌های مربوط به موضوعات عام استفاده میکند.
خزانه واژگان درکی او ۵۰۰ الی۹۰۰ کلمه یا بیشتر است.
خزانه واژگان بیانی او ۵۰ الی۲۵۰ کلمه یا بیشتر است (سرعت رشد واژه‌ها در این دوره زیاد است).
اشتباهات چند‌گانه در گرامر نشان می‌دهد.
بیشتر چیزهایی که به او گفته می‌شود، می‌فهمد.
مکرر تکرار میکند، به ویژه آغاز کننده‌ها مثل من و یا تکرار هجاهای آغازی.
با صدای بلند صحبت میکند.
طیف زیر و بمی صداها گسترش می‌یابد.
از واکه‌ها به درستی استفاده میکند.
از همخوانهای آغازین با ثبات استفاده میکند. (اگر چه برخی نادرست تولید می‌شوند)
مکرر همخوانهای میانی را حذف میکند و همخوانهای پایانی را حذف یا جانشین می سازد.
از فعل کمکی is در شکل مخفف استفاده میکند.
از برخی افعال با قاعده مربوط به زمان گذشته، تکواژهای اضافه، ضمائر و افعال لازم استفاده میکند.
اغلب در محاوره‌های چند نوبتی همچنان بر سر موضوع اصلی صحبت باقی می‌ماند.
مراحل رشد گفتار کودک از 3 تا 4 سالگی
عملکرد اشیاء را می‌داند.
متضاد‌ها را می‌فهمد (بزرگ،کوچک، تو، رو، بیرون).
از دستورات دو – سه قسمتی پیروی میکند.
قیاس‌های کلامی ساده را بیان میکند.
از زبان برای بیان احساساتش استفاده میکند.
از جمله‌های ۵-۴ کلمه‌ای استفاده میکند.
جمله‌های ۶ تا ۱۳ هجایی را بطور صحیح تکرار میکند.
ممکن است تقلید و تکرار را ادامه دهد.
بیشتر از اسامی و افعال استفاده میکند.
از زمان گذشته و آینده آگاه است.
واژگان درکی او ۲۰۰۰-۱۲۰۰ واژه یا بیشتر است.
واژگان بیانی او ۱۵۰۰-۸۰۰ واژه یا بیشتر است.
ممکن است هنگام صحبت کردن اغلب دچار تکرار، گیرکلامی و بی‌نظمی در تنفس شود.
سرعت گفتار افزایش می‌یابد.
نزدیک به %۸۰ گفتار قابل فهم است.
از is، am، are بدرستی در جمله استفاده میکند.
در گفتار خود ۲ رویداد را بیان میکند که از نظر زمانی تقدم و تاخر دارند.
در مکالمه‌های طولانی شرکت می کند
رعایت دستور زبان در جمله‌ها رو به پیشرفت است هر چندکه هنوز برخی از اشتباهات وجود دارند.
از مخفف سازی، جمع‌های بی‌قاعده، زمان آینده افعال و حروف ربط استفاده میکند.
از جمله‌های با قاعده، صفات و ضمائر ملکی و زمان گذشته افعال استفاده میکند.
تعداد بیشتری از جمله‌های مرکب و پیچیده را به کار می‌برد.
مراحل رشد گفتار کودک از 4 تا 5 سالگی
تا ۱۰ به صورت طوطی‌وار می‌شمارد.
مفهوم عدد را تا ۳ می‌داند.
به درک مفاهیم فضایی ادامه می‌دهد.
خزانه واژگانی درکی او ۱۰۰۰۰ کلمه یا بیشتر است.
به داستان‌های کوتاه و ساده گوش می‌دهد و می‌تواند به پرسش‌هایی درباره آنها پاسخ دهد.
به سوالات درباره عملکرد‌ها پاسخ می‌دهد.
در بیشتر مواقع شبیه دستور زبان بزرگسالان، صحبت میکند.
اشتباهاتی در دستور زبان در اشکال بی‌قاعده ضمائر انعکاسی، پسوندهای قیدی و تغییر صفت‌های تفضیلی و عالی به یکدیگر دارد.
از جمله‌های ۸-۴ کلمه‌ای استفاده میکند.
به پرسش‌های پیچیده دو قسمتی پاسخ می‌دهد.
واژگان بیانی او ۲۰۰۰-۸۰۰ واژه یا بیشتر دارد.
معنی کلمات را می‌پرسد.
با سرعت تقریبی ۱۸۶ کلمه در دقیقه صحبت میکند.
تعداد تکرارها کاهش یافته است.
به طور قابل توجهی خطاهای جانشینی و حذف در صداهای مورد کاربرد، کاهش می‌یابد.
همخوانهای میانی را بطور مکرر حذف میکند.
گفتارش معمولا برای افراد غریبه مفهوم است. اگرچه ممکن است برخی از خطاهای تولیدی وجود داشته باشد.
در مورد وقایع مربوط به مدرسه، خانه، دوستان و غیره به طور صحیح صحبت میکند
.
وازه کلیدی: درمان اختلالات گفتاری . مرکز تخصصی درمان لکنت .درمان اختلال بلع
