توانبخشی دارای بخش‌های مختلفی است که هر کدام از آن‌ها به بررسی و رفع مشکل در بخش خاصی از بدن می‌پردازند. گفتاردرمانی هم یکی از بخش‌های مهم آن است که در حوزه زبان و اختلالات مربوط به گفتار فعالیت می‌کند.

البته این فعالیت فقط مربوط به گفتار نیست و بیشتر می‌توان آن را به ساختاری‌های مرتبط با حرف زدن مرتبط دانست. برای نمونه در افرادی که اختلالات بلع دارند گفتاردرمانگر می‌تواند به کمک تکنیک‌های خاص این مشکلات را کاهش دهد. 

گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی یا آسیب شناسی گفتار و زبان یکی از رشته‌های توانبخشی است که ارزیابی و رفع اختلالات گفتار و مشکلات ارتباطی را برعهده دارد. این رشته به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های مورد نیاز برای برقراری ارتباط مانند درک گفتار، وضوح صدا، روانی و ساختار صحیح جملات را گسترش دهند. فرقی هم نمی‌کند که اختلال جدیدا به وجود آمده است یا از کودکی وجود داشت. این تعریف شاید در ابتدا ساده به نظر برسد اما زمانی که با اجزا و جزئیات درگیر در گفتار آشنا شوید به پیچیدگی و سختی این رشته آشنا خواهید شد. ماهیت گفتاردرمانی مستلزم ارتباط متقابل با بسیاری از رشته‌ها از جمله پزشکی، روانشناسی، زبان شناسی، علوم اعصاب و کاردرمانی، شنوایی‌سنجی، و فیزیوتراپی است.

گفتاردرمانگر کیست؟

گفتاردرمانگر یا پاتولوژیست زبان و گفتار (speech-language pathologists) کسی است که در رشته گفتاردرمانی حداقل به مدت 4 سال به تحصیل پرداخته است. برای آموزش گفتاردرمانگر دانش اولیه نوروآناتومیک، فیزیولوژی مکانیسم‌های گفتار، واج شناسی، زبان شناسی، روان شناسی زبان، روانشناسی و روانپزشکی ضروری است. علاوه بر آن، یادگیری تکنیک‌های تشخیص، ارزیابی و درمان اختلالات گفتار و زبان یکی از اهداف اصلی این رشته است. 

تجربه و سنوات کاری برای یک گفتاردرمانگر بسیار مهم و حائز اهمیت است. هم چنین گفتاردرمانگر باید انعطاف پذیر و صبور باشد. به غیر از موارد ذکر شده یک گفتاردرمانگر باید ویژگی‌های زیر را نیز داشته باشد:

        قابلیت ایجاد ارتباط خوب و نزدیک با مراجعان در هر سنی؛

        داشتن صبر و حوصله زیاد؛

        خلاقیت در انتخاب روش‌های درمانی متناسب با وضعیت مراجعان؛

        توانایی حل مساله؛

        توانایی ایجاد انگیزه در مراجعان برای انجام تمرینات و ادامه دادن جلسات درمان؛

        توانایی آموزش به والدین و اطرافیان فرد برای تمرین کردن با او؛

        توانایی کار فردی و تیمی؛

        توان استفاده از کامپیوتر و اینترنت؛

        آشنایی با زبان انگلیسی ( به دلیل محدود بودن منابع فارسی)؛

        آشنایی با زبان های محلی (برای مراجعان خاص).

گفتاردرمانی از چه سنی آغاز می‌شود؟

زمان مناسب برای شروع گفتاردرمانی کی است؟ این یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که ذهن خانواده‌ها را به خود درگیر کرده است. جواب این سوال ساده است: به محض تشخیص بیماری باید روند درمانی را شروع کنید. در نظر داشته باشید که برخی از بیماری‌ها از کودکی وجود دارند و برخی دیگر مانند سکته یا پارکینسون بعدا به وجود می‌آیند. کودک در ابتدای نوزادی انعطاف بیشتری دارد، در نتیجه هر چه درمان سریع‌تر شروع شود امکان بهبودی بیشتر است. بنابراین باید غربالگری‌های مربوط به شنوایی سنجی و گفتاردرمانی را به موقع انجام دهید و به محض تشخیص اختلال فرایند درمان را شروع کنید. در مورد بیماری‌هایی که ممکن است بعدا دچار آن‌ها شویم، سن خاصی وجود ندارد و در اولین زمانی که امکان شروع درمان وجد داشته باشد باید آن را شروع کنیم. به این ترتیب می توان گفت که برای شروع گفتاردرمانی سن خاصی وجود ندارد و موضوع مهم این است که پس از تشخیص اختلال باید هر چه زودتر درمان را شروع کنیم. 

از کجا بفهمیم که کودک ما به گفتاردرمانی نیاز دارد؟

تشخیص اینکه چه زمانی کودک ما به گفتاردرمانی نیاز دارد بر عهده ما نیست و باید متخصصان این حوزه که شامل پزشک گوش، حلق و بینی، روانپزشک، روانشناس، شنوایی‌سنج، متخصص کودکان و در برخی از موارد کاردرمانگر می‌باشد، گفتاردرمانی را تجویز کنند. در نظر داشته باشید که نظر همه این متخصصان در نهایت به نظر آسیب شناس گفتار و زبان وابسته است. همچنین بهتر است بدانید که اگر چه تجویز گفتاردرمانی باید توسط افراد متخصص انجام شود اما یک الگوی خاص به عنوان الگوی رشد طبیعی زبان و گفتار برای کودکان وجود دارد. مقایسه زبان و گفتار کودک با این الگو به ما می‌گوید که آیا کودک از رشد طبیعی برخوردار است یا باید به پزشک مراجعه کنیم. در ادامه این الگو را با همدیگر مشاهده می‌کنیم:

 

 

راهنمای رشد طبیعی گفتار کودک از 0 تا 5 سالگی
سن کودک	وضعیت گفتار
0 تا 3 ماهگی	صداهای آشنا را تشخیص می‌دهد و با صدای پدر و مادر خود آرام می‌شود اگر ناراحت یا ناراضی باشد، گریه می‌کند آواهایی مثل غر غر یا غان و غون کردن تولید می‌کند
3 تا 6 ماهگی	برای جلب توجه آواهای گفتاری تولید می‌کند در پاسخ به صحبت ‌دیگران، صداهایی را تولید می‌کند در طول بازی می‌خندد صداهایی مانند با، دا،گا، گو و... تولید می‌کند
6 تا 12 ماهگی	به صداهای مختلف مانند زنگ در، زنگ تلفن و ساعت دقت می‌کند کلمات پرکاربرد مانند بریم یا بابای، مامان و ... را درک می‌کند وقتی نام خود را می‌شنود، موقف شده و نگاه می‌کند با استفاده از آواهای گفتاری مانند بَ بَ، تَ تَ، گَ گَ و ... سعی می‌کند با دیگران ارتباط برقرار کند حدود 12 ماهگی از تک واژه‌هایی مانند بابا، ماما، دَدَ و... استفاده می‌کند
12 تا 15 ماهگی	به موسیقی توجه می‌کند کلمات تکی مثل فنجان، شیر، بابا و ... را درک می‌کند دستورالعمل‌های ساده مثل بوس بده به مامان، بده بابا، بایست و ... را درک می‌کند می‌تواند حدود 10 تک واژه را بگوید در حال اشاره به چیزی که می‌خواهد، صدا تولید می‌کند
15 تا 18 ماهگی	به دستورات و اطلاعات ساده گوش می‌کند و واکنش نشان می‌دهد. مثلا: علی کفشت رو بپوش، محمد دستت رو بده بابا تعداد زیادی تک کلمه و برخی از عبارت‌های دو کلمه‌ای مثل: کفشت رو بپوش، بابا کو و ... را درک می‌کند نام تصاویر کتاب را تشخیص می‌دهد و به آن‌ها اشاره می‌کند آشا آشنا مثل: ماشین و سیب را به بزرگ‌ترها می‌دهد گفتار نامفهومی دارد اما می‌توان حدود 20 کلمه را به درستی مورد استفاده قرار دهد. هر چند ممکن است تلفظ آن ها اشتباه باشد حالات چهره و کلمات بزرگ‌ترها را تقلید می‌کند هنگام حرف زدن زیر و بمی و حجم صدای خود را تغییر می‌دهد
18 ماهگی تا 2 سالگی	در این مرحله تک‌واژه‌های بیشتری را درک می‌کند، حدود 200 تا 500 کلمه را درک می‌کند دستورالعمل‌های ساده بیشتری را درک می‌کند حدود 50 کلمه را به کار می‌گیرد جمله کوتاه 2 یا 3 کلمه‌ای می‌گوید خیلی سوال می‌پرسد مخصوصا در مورد اسم افراد یا اشیا صداهای ب،و، پ و م را به کار می‌برد
2 تا 3 سالگی	با علاقه به صحبت‌های دیگران گوش می‌دهد اما به راحتی حواسش پرت می‌شود درک وی از مفاهیم ساده مانند داخل و خارج، بزرگ کوچک و ... رشد می‌کند سوالات ساده مثل چه کسی، چه چیزی و کجا را درک می‌کند اما سوالات چرایی را نمی‌فهمد یک داستان را به کمک تصاویر آن می‌فهمد حدود 300 کلمه شامل بیان توصیفی، زمان، فضا و کارکردهای ویژه را مورد استفاده قرار می ‌دهد 4 تا 5 کلمه را به هم مرتبط می‌کند در برخی از موارد ممکن است دچار لکنت شود توانایی استفاده از ضمایر (من، ما، او و ...) و علامت جمع و حروف اضافه را دارد هنوز در تلفظ برخی از حروف سخت (ل، ر، ج، ف، ژ) مشکل دارد
3 تا 4 سالگی	از گوش دادن به داستان لذت می‌برد سوالات یا دستورات دو قسمتی را می‌فهمد مثلا: بلوزت را بپوش و برو جلوی در سوالات چرایی را می‌فهمد از زمان حال، گذشته و آینده آگاهی دارد. مثل: امروز هوا آفتابی بود، فردا می‌ریم پارک جملات 4 تا 6 کلمه‌ای به کار می‌برد مثل: من می‌خوام با ماشین‌هام بازی کنم از افعال گذشته و آینده استفاده می‌کند هنوز با کلمات بی‌قاعده مشکل دارد توانایی به یاد آوردن داستان‌ها و شعرهای طولانی را دارد هنوز در تلفظ برخی از حروف مانند: ج، س، ش مشکل دارد
4 تا 5 سالگی	قادر به دنبال کردن داستان های ساده بدون تصاویر است دستورالعمل‌های متوالی با استفاده از کلمات ترتیبی (اول ... بعد... در آخر) رامی‌فهمد صفات مانند: نرم، صفت، سخت، صاف و ... را درک می‌کند جملات را با ساختار درست تولید می‌کند، هرچند ممکن است گاهی اوقات اشتباهات دستوری داشته باشد گفتار وی برای بزرگ‌ترها و همسالان قابل درک است، فقط در تلفظ برخی حروف بی‌صدا در پایان جملات ممکن است مشکل داشته باشد اغلب معنی کلماتی که نمی‌داند می‌پرسد و برخی از آن‌ها را به شکل تصادفی در مکالمات استفاده می‌کند تا ۱۰ به صورت طوطی‌وار می‌شمارد مفهوم عدد را تا ۳ می‌داند به درک مفاهیم فضایی ادامه می‌دهد خزانه واژگانی درکی او ۱۰۰۰۰ کلمه یا بیشتر است با سرعت تقریبی ۱۸۶ کلمه در دقیقه صحبت می‌کند تعداد تکرارها کاهش یافته است

 

توجه به این نکته ضروری است که برخی از کودک شما ممکن است با یکی دو ماه تاخیر به رشد مناسب دست پیدا کنند. بنابراین اگر کودک بیش از تاخیر داشته باشد لازم است به متخصص مراجعه شود. همچنین لازم است که گفتار کودک تا 5 سالگی به دقت مورد بررسی قرار گیرد چرا که برخی از مشکلات مانند اوتیسم که گفتار کودک را هم درگیر می‌کنند ممکن است پس تا 3 سالگی خود را نشان ندهند. 

 بخش گفتاردرمانی مرکز جامع توانبخشی ایران به عنوان یکی از بهترین کلینک‌های گفتاردرمانی تهران در دو بخش کودکان و بزرگسالان خدمات درمانی را به شما مراجعان گرامی ارائه می‌دهد. برای دریافت مشاوره و نوبت می‌توانید با شماره زیر تماس حاصل فرمایید:

02188242410

 

اهداف گفتاردرمانی 

هدف نهایی گفتاردرمانی توانمند سازی فرد برای حرف زدن و برقراری ارتباط مناسب است. بنابراین در این مسیر هر ساختار یا ارگانی که مشکل داشته باشد به نحوی به گفتاردرمانی مرتبط خواهد شد. اما متخصصین این حوزه سعی می‌کنند اهداف بزرگ و نهایی را به هدف‌های کوچک‌تری تقسیم می‌کنند تا هم راحت‌تر روش های درمانی خود را مورد استفاده قرار دهند و هم پیشرفت درمان برای مراجع ملموس‌تر باشد. مهم‌ترین اهداف گفتاردرمانی عبارتند از افزایش توجه و تمرکز، آموزش تلفظ صحیح صداها و کلمات، درک صحیح گفتار دیگران، تنظیم ریتم حرف زدن، آموزش خواندن و نوشتن حروف و کلمات مختلف، افزایش اعتماد به‌نفس و … است. گفتاردرمانگران از تکنیک‌های مختلفی برای دست یابی به این اهداف استفاده می‌کنند. در نظر داشته باشید که اهداف درمانی مختص هر فرد است و اولویت درمان در مورد افراد مختلف، متفاوت است.

چه بیمارانی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟

آسیب شناسی گفتار و زبان به عنوان مجموعه‌ای از روش‌های درمانی توانبخشی برای طیف گسترده‌ای از بیماران مفید و کاربردی خواهد بود. گفتاردرمانی برای هر فردی که توانایی برقراری ارتباط موثر را ندارد، کاربردی خواهد بود. البته برای کودکان لازم است به سن آن‌ها توجه کنیم. به این معنی که کسی از کودک یک ساله انتظار ندارد که بتواند به روانی ما صحبت کند، اما ضروری است که نسبت به سن خودش مورد ارزیابی قرار بگیرد. برای راحت‌تر شدن موضوع تلاش می‌کنیم بیماری‌ها را در دسته‌بندی‌های مشخص و واضحی قرار دهیم تا راحت‌تر متوجه شوید که آیا گفتاردرمانی می‌تواند به شما کمک کند یا خیر؟

1- آفازی

آفازی یک اختلال ارتباطی اکتسابی است که بر توانایی فرد در صحبت کردن و درک دیگران تاثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به آفازی ممکن است در خواندن، نوشتن، صحبت کردن و درک زبان مشکل داشته باشند. سکته مغزی شایع‌ترین علت آفازی است، اگر چه سایر اختلالات مغزی نیز می‌توانند باعث آن شوند. در کل می‌توان گفت که بسیاری از مشکلات مربوط به گفتار به اختلال در کارکردهای مغز مرتبط هستند. 

2- دیزآرتری

افراد مبتلا به دیس آرتری ممکن است گفتار کند یا نامفهومی داشته باشند که دلیل آن ضعف یا ناتوانی در کنترل ماهیچه‌های مورد استفاده برای گفتار است. این بیماری بیشتر به دلیل اختلالات سیستم عصبی و شرایطی است که باعث فلج صورت یا ضعف گلو و زبان می‌شود مانند: ام اس (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و سکته مغزی.

3- آپراکسی

افراد مبتلا به آپراکسی می‌دانند چه می‌خواهند بگویند، اما در شکل دادن کلمات مشکل دارند. آن‌ها ممکن است در خواندن، نوشتن، بلع یا سایر مهارت‌های حرکتی مشکل داشته باشند. آپراکسی گفتاری می‌تواند شروع حرف زدن را برای فرد بسیار سخت کند. همچنین ممکن است به صورت مادرزادی وجود داشته باشد یا در طول عمر فرد به دلایل مختلف بروز پیدا کند. 

4- اختلالات شناختی- ارتباطی

  مشکل در برقراری ارتباط به دلیل آسیب به بخشی از مغز که توانایی تفکر شما را کنترل می‌کند، اختلال شناختی- ارتباطی نامیده می‌شود. این عارضه می‌تواند منجر به مشکلات حافظه، حل مسئله و مشکل در صحبت کردن یا گوش دادن شود که می‌تواند ناشی از مشکلات بیولوژیکی مانند: رشد غیرطبیعی مغز، برخی شرایط عصبی، آسیب مغزی یا سکته باشد.

5- اختلالات بیانی

افراد مبتلا به اختلالات بیانی ممکن است در بیان کلمات یا انتقال افکار خود مشکل داشته باشند. اگر اختلال بیانی دارید، ممکن است در تشکیل جملات دقیق مانند استفاده از زمان فعل مناسب با مشکل مواجه شوید. این عارضه با اختلالات رشدی، مانند سندرم داون و کاهش شنوایی همراه است. همچنین می‌تواند ناشی از ضربه به سر یا یک وضعیت پزشکی ویژه باشد.

6- اختلالات روانی گفتار

  در اختلالات روانی گفتار سرعت، جریان و ریتم گفتار مختل می‌شود. لکنت و بهم ریختگی از اختلالات روانی هستند. فردی که دچار لکنت است در بیرون آوردن صدا مشکل دارد و ممکن است گفتار مسدود یا قطع شده داشته باشد یا ممکن است بخشی از کل کلمه را تکرار کند. فردی که بهم ریختگی دارد اغلب خیلی سریع صحبت می‌کند و کلمات را با هم ادغام می‌کند. اختلالات روانی گفتار تا سن 7 الی 8 سالگی طبیعی هستند و ممکن است فرد نتواند به درستی کلمات را بیان کند. به همین دلیل در صورتی مشکلات شدید نباشند معمولا تا این سن به درمان نیاز پیدا نمی‌کنند. لکنت زبان در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی روی بدهد که ترس و اضطراب یکی از مهم‌ترین آن‌ها است. 

7- اختلالات تشدید

  اختلال رزونانس یا تشدید زمانی رخ می‌دهد که انسداد جریان هوای منظم در حفره‌های بینی یا دهان رخ می‌دهد و ارتعاشات مسئول کیفیت صدا را تغییر خواهد داد. همچنین اگر دریچه ولوفارنکس به درستی بسته نشود، ممکن است اتفاق بیفتد. اختلالات رزونانس اغلب با شکاف کام، اختلالات عصبی و تورم لوزه‌ها همراه است.

مطلب مرتبط: گفتاردرمانی در کودک دارای شکاف کام

8- اختلالات دریافتی

 افراد مبتلا به اختلالات دریافتی در درک یا پردازش آنچه دیگران می گویند مشکل دارند. در نتیجه، این افراد ممکن است دایره لغات محدودی داشته باشند، در پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل داشته باشند یا ممکن است به نظر بی علاقه به گفتگو باشند. سایر اختلالات زبانی، اوتیسم، کم شنوایی، و آسیب سر می‌تواند منجر به اختلال زبانی شود. اختلالات دریافتی همچنین ممکن است آموزش فرد را تحت تاثیر قرار دهد به گونه‌ای که به اختلالات یادگیری منجر شود. 

مراحل گفتاردرمانی

گفتاردرمانی به عنوان یک علم به روز دارای ساختار و مراحل مشخصی است که کلینیک ها و درمانگران مختلف بر اساس همین ساختار درمان‌های خود را ارائه می‌دهند. در نظر داشته باشید که ساختار مشخص و مراحل تعیین شده در اینجا به معنای انجام درمان‌های یکسان برای بیماران مختلف نمی‌باشد. بلکه به این معنا است که مراحل کلی آن مشابه است اما جزئیات آن برای دو بیمار با بیماری‌های یکسان ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی مراحل speech therapy شامل موارد زیر است:

1- ارزیابی

اولین مرحله از درمان بیماری‌‌های مرتبط با زبان و گفتار ارزیابی دقیق است. در این مرحله آسیب شناس گفتار و زبان به کمک مشاهده فرد، مصاحبه از خود فرد و اطرافیان و دستگاه‌های مختلف تصور درستی از مشکلات فرد به دست می‌آورد. حتی ممکن است از ارزیابی سایر متخصصین مانند همکاران شنوایی‌سنجی کمک گرفته شود. ارزیابی دقیق به پایه‌ریزی درمان مناسب کمک خواهد کرد. در واقع می‌توان گفت که بدون ارزیابی دقیق نمی‌توان به ادامه درمان امیدوار بود. 

2- تعیین اهداف درمانی

فرقی نمی‌کند کاردرمانی جسمی باشد یا فیزیوتراپی کودکان یا هر روش درمانی دیگر، در هر حالت پس از ارزیابی لازم است اهداف درمانی را تعیین کنیم. در این مرحله لازم است درمانگر به صورت واضح آنچه که از درمان انتظار دارد، برای خانواده و مراجع بیان کند. البته لازم است که انتظارات و خواسته‌های بیمار هم در نظر گرفته شود. در این مرحله رسیدن به درک یکسان بسیار حائز اهمیت است. همچنین لازم است اهداف به صورت کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بیان شود تا بتوان روند درمانی را به شیوه مناسب اندازه‌گیری کرد و برای ادامه یا تغییر درمان برنامه ریزی کرد.

3- انجام مداخلات

تعیین اهداف درمانی به درمانگران کمک می‌کند تا روش درمانی مناسب را بر اساس نیازهای مراجع انتخاب کنند. انجام مداخلات اصلی‌ترین بخش درمان است و در صورت موفق نبودن درمان باید به فکر روش‌های جایگزین باشیم. در نظر داشته باشید که روش درمانی مورد استفاده برای افراد متفاوت، مختلف است. بنابراین اگر کس دیگری را می‌شناسید که با بیماری مشابهی دست و پنجه نرم می‌‌کند، از روش‌های درمانی وی به صورت سرخود و بدون مشورت با درمانگر استفاده نکنید. چرا که اولا اگر این روش مناسب باشد درمانگر اولین کسی است که می‌خواهد از آن سود ببرد. از طرفی دیگر ممکن است مواردی مانند بیماری‌های دیگر وجود داشته باشد که مانع از اجرای روش درمانی مد نظر شود. 

4- ارزیابی مجدد، تعیین هدف، انجام مداخلات، ترخیص

اگر با روندهای توانبخشی آشنا باشید به طور قطع می‌دانید که این روش‌ها معمولا طولانی بوده و لازم است برنامه‌ای بلند مدت برای درمان در نظر بگیرید. به همین دلیل لازم است که هر چند وقت یکبار ارزیابی جامعی انجام شود تا در مورد ادامه یا تعویض روش‌هی درمانی و یا ترخیص بیمار تصمیم گیری شود. این ارزیابی جامع بوده و با ارزیابی‌هایی که درمانگر هر جلسه انجام می‌دهد، متفاوت است. 

تکنیک‌های گفتاردرمانی

هر درمانی که برای رفع اختلالی مورد استفاده قرار می‌گیرد معمولا دارای تکنیک‌های متفاوتی است. حتی روش‌های جراحی هم دارای تنوع بوده و تکنیک‌های مورد استفاده در این درمان‌ها برای بیماران مختلف با هم فرق دارد. در گفتاردرمانی هم با توجه به تنوع بیماران و همچنین تنوع دیدگاه‌ها، روش‌های درمانی متفاوتی گسترش پیدا کرده است. رایج‌ترین مداخلات گفتاردرمانی شامل موارد زیر است:

1- Cbt (گفتار موازی)

در حوزه توانبخشی ممکن است بسیاری از روش‌ها مشترک بوده و توسط چندین متخصص با اهداف مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. درمان رفتاری شناختی هم جزو این موارد است که هم توسط گفتاردرمانگران مورد استفاده قرار می‌گیرد هم در کاردمانی و روانشناسی کاربرد دارد. گفتار موازی به عنوان شیوه‌‌ای از cbt در گفتاردرمانی کاربرد دارد و به این صورت است که درمانگر و خانواده کودک، حرف‌های خود را از زبان کودک بیان می‌کنند. برای مثال زمانی که کودک می‌خواهد با ماشین بازی کند، مادر می‌گوید مب‌خوام با ماشین بازی کنم. این تکنیک در صورتی که به درستی اجرا شود می‌تواند تاثیرات بسزایی در بهبود درمان کودک به همراه داشته باشد. 

2- بازی درمانی

بسیاری از آموزش‌هایی که به کودکان ارائه می‌شود در قالب بازی است. چرا که کودک بهتر متوجه شده و راحت‌تر با آن ارتباط برقرار می‌کند. در دل همین بازی‌‌ها، آموزش‌های زیادی قرار داده شده است که اهداف درمانی مختلفی را دنبال می‌کنند. برای نمونه با استفاده از کارت‌های آموزشی می‌توان حافظه و توجه کودک را تقویت کرد یا کلمات جدیدی را آموزش داد. 

3- نوروفیدبک

نوروفیدبک در گفتاردرمانی برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از افزایش توجه و تمرکز گرفته تا تنظیم سرعت گفتار همگی به کمک نوروفیدبک قابل بهبود هستند. این مداخله در ترکیب با سایر روش‌های درمانی می‌تواند تاثیر بسیار بیشتری داشته باشد. 

4- آینه درمانی

اعضای تیم توانبخشی بیشتر عادت کرده‌اند آینه‌های بزرگ را در اتاق‌های کاردرمانی یا فیزیوتراپی ببینند. با این حال استفاده از آینه برای گفتاردرمانی روش جدیدی نیست و سال‌ها است که از آن استفاده می‌شود. در این روش کودک  و درمانگر جلوی آینه می‌نشینند و حرف، کلمات و جملات به کودک آموزش داده می‌شود. در این حالت کودک می تواند حالت دهان درمانگر را همراه نحوه صحیح تلفظ یاد بگیرد. 

5- ماساژ

ماساژ یکی دیگر از تکنیک‌های درمانی آسیب شناسان گفتار و زبان است که کمتر دیده می‌شود. به این دلیل که مراجعان کمتری به آن نیاز دارند. این تکنیک برای کسانی که در بلع مشکل دارند یا از مشکلات تنفسی رنج می‌برند کاربرد دارد. برای نمونه ماساژ زبان در کودکان سندروم داون ممکن است به تنفس راحت‌تر کمک کند. 

گفتاردرمانی بزرگسالان

در تصور اغلب افراد گفتاردرمانی فقط برای کودکان کاربرد دارد، در حالی که به دلایل مختلف ممکن است در بزرگسالی هم به این خدمات نیاز داشته باشیم. برای نمونه افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند یا برخی از افراد در اضطراب پس از سانحه دچار اختلال در تکلم شوند. اهداف و تکنیک‌های مورد استفاده در گفتاردرمانی بزرگسالان و کودکان تفاوت زیادی ندارد. فقط در بزرگسالان کمتر از بازی درمانی کمک گرفته می‌شود و فعالیت‌های آموزشی بیشتر جنبه کلاس گونه به خود می‌گیرد. 

گفتاردرمانی افراد دو زبانه

یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در کشورهایی دارای تنوع زبانی مانند ایران خود را نشان می‌دهد این است که بسیاری از افراد به زبانی غیر از زبان رسمی کشور صحبت می‌کنند. در این زمینه چون آموزش و مستندات بر اساس زبان رسمی کشور است بسیاری از افراد نمی‌توانند از خدمات گفتاردرمانی استفاده کنند. البته بسیاری از گفتاردرمانگران سعی کرده‌اند برای زبان‌های مختلفی مانند کردی، ترکی، عربی، لری، گیلیکی غیره مستندات درمانی را گسترش دهند. در نظر داشته باشید که تکنیک‌های مورد استفاده یکسان است و فقط نیاز است با توجه به هر زبان بومی سازی شود. 

گفتاردرمانی چه مدت طول می‌کشد؟

یکی از اصلی‌ترین سوالهای خانواده‌ها این است که تا کی لازم است به گفتاردرمانی برویم؟ متاسفانه جواب روشن و دقیقی برای این سولا وجود ندارد. چرا که اولا هر بیماری با بیماری دیگر فرق می‌کند و ثانیا بیمارانی که با تشخیص مشابه، پاسخگویی به درمان مختلفی دارند. از طرفی دیگر برخی از فاکتورهای محیطی مانند میزان انجام تمرینات در منزل می‌تواند روی روند درمانی تاثیر گذار باشد. همچنین برخی از اختلالات ممکن است تا آخر عمر به خدمات گفتاردرمانی نیاز داشته باشند و هدف در برخی از موارد جلوگیری از بدتر شدن شرایط بیمار است. در نهایت باید اشاره کنیم که در بسیاری از موارد سن مراجعه به گفتاردرمانی بسیار تعیین کننده است و ممکن است در صورت عدم مراجعه در تایم مناسب، سنوطلایی کودک از بین برود و روند نتیجه گیری به کلی تحت تاثیر قرار بگیرد. 

بهترین کلینیک گفتاردرمانی

مجموعه توانبخشی ایران همواره تلاش کرده است تا بهترین امکانات، درمانگران و جدیدترین روش‌های درمانی را مورد اس تفاده قرار دهد. با توجه به این سیاست‌ها و سابقه طولانی که در درمان اختلالات زبان و گفتار داریم، همواره جزو بهترین کلینیک‌های گفتاردرمانی تهران و ایران بوده‌ایم. و مفتخر هستیم که تعداد زیادی از افراد با تشخیص‌های مختلف از خدمات درمانی ما استفاده کرده‌اند.